Διδαχὲς ἀββᾶ Ναζαρίου

Φιλοκαλία τῶν Ρώσων Νηπτικῶν

Σ΄ αὐτὸν ποὺ προσέχει τὴ σωτηρία του καὶ ζεῖ νηπτικὴ ζωή, κάθε τόπος προσφέρεται γιὰ τὴ ψυχική του σωτηρία. Δὲ σώζει ὁ τόπος ἀλλὰ ὁ τρόπος ζωῆς, ἄν εἶναι εὐάρεστος στὸ Θεό. Ἐγώ ζῶ στὸ σωτήριο λιμάνι του μοναστηριοῦ τοῦ Σάρωφ ἀλλὰ εἶμαι φτωχὸς σὲ ἀρετὲς. Ὁ τόπος δὲ σώζει. Ὁ Ἰούδας δὲ σώθηκε ἄν καὶ ζοῦσε κοντὰ στὸν ἴδιο τὸ Χριστό. Ὅπου καὶ νὰ βρίσεσαι, πρέπει νὰ ζεῖς μὲ προσοχὴ καὶ ἐγρήγορση.

Δὲν εἶμαι οὔτε νηστευτὴς οὔτε ἄνθρωπος προσευχῆς οὔτε ἀγωνιστής. Ἀντίθετα τρώω, πίνω και ἔχω ἐπαφὲς καὶ συνομιλῶ μὲ ὅλους. Ὅ, τι κάνω ὅμως τὸ κάνω γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ. Σὲ ὅλες μου τὶς θλίψεις θυμᾶμαι τὰ λόγια τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου: "Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἔνεκεν" καὶ κλαίω μὲ ἀναστεναγμοὺς ἀπ' τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μου.

Εἶναι χαρακτηριστικὸ τῶν γενναίων ψυχῶν τὸ νὰ μὴν ἀπελπίζονται ὅταν βρίσκονται μπροστὰ στὸν κίνδυνο. Καὶ ἔργο τοῦ εὐγνώμονα ἀνθρώπου εἶναι νὰ δοξολογεῖ τὸ Θεὸ ὄχι μόνο γιὰ τὰ εὐχάριστα ἀλλὰ καὶ γιὰ τὰ δυσάρεστα. 

Τίποτα δὲν πικραίνει τὸν ἐνάρετο ἄνθρωπο.Ὅλα ὅσα ὑποφέρει, πιστεύει ὅτι τοῦ ἀξίζουν. Τί εἶναι καλύτερο ἀπ' τὸ νὰ τὰ ὑποφέρει κανείς ὅλα μὲ γενναιότητα καὶ χωρίς γογγυσμό; Δὲν ὑπάρχει πιὸ γενναῖο πράγμα ἀπ' τὸ νὰ ξεχνάει κανείς τὶς προσβολὲς ποὺ τοὺ ἔκαναν.

Ὅταν σκέφτομαι αὐτὰ τὰ πράγματα ἤ παρόμοια μὲ αὐτα, λέω μέσα μου: "Ὑπόμενε τὶς θλίψεις, ἁμαρτωλέ, καὶ δόξαλόγησε γι' αὐτὲς τὸ Θεό. Δὲν ὑπάρχει ἀνάπαυση ἄν δὲν ἔχει προηγηθεῖ κόπος. Καὶ δὲν ὑπάρχει νίκη χωρὶς ἀγώνα. "Τῶ νικῶντι δώσω αὐτῷ φαγεῖν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς, ὅ ἐστιν ἐν τῷ Παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μου" ( Ἀποκ. β΄ 7 ) λέει ὁ Χριστός.

Οἱ θλίψεις ἀκολουθοῦνται πάντα ἀπὸ χαρές. Ἡ ἐνοχὴ ἐπισύρει τὴν τιμωρία.

Μὴν ἀπελπίζεσαι μετὰ ἀπὸ μία πτώση, ἀλλὰ

ἀγωνίζου. Μὴ λυπᾶσαι πολύ, ὥστε ὁ ἐχθρός,ποὺ σὲ ἔχει ἤδη πληγώσει ἀρκετὰ, νὰ μὴ σὲ φέρει σὲ ἀπελπισία, ποὺ εἶναι ἡ χειρότερη ἀπ' ὅλες τὶς ἁμαρτίες, ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος.