Μάχη τῆς Βωβούσας

 

 Γράφει η κ.Μαρούλα Παπαευσταθίου Τσάγκα

 

 

Στις 3 Νοεμβρίου του 1940 έλαβε χώρα η μάχη της Βωβούσας,μία από τις σημαντικότερες μάχες του Ελληνοϊταλικού Πολέμου,καθώς εκεί έχουμε τη πρώτη οπισθοχώρηση των Ιταλών.Ο ηρωικός Λοχαγός Αναστάσιος Παππάς, από τη Θήβα, με 70-100, εξαντλημένους από τριήμερη πορεία από τα χωριά της Κονίτσης, άνδρες, φτάνει, θεία προνοία, στο ακριτικό αυτό χωριό του Ανατολικού Ζαγορίου και προβάλλει ηρωική αντίσταση απέναντι στην άριστα εξοπλισμένη και εκπαιδευμένη  Μεραρχία των 10.000 αλπινιστών με την επωνυμία "Τζούλια". Από το λόφο της Αγίας Παρασκευής, όπου ακούστηκε και γυναικεία φωνή να τους εμψυχώνει ''μη φοβάστε παιδιά μου,εγώ είμαι εδώ",σύμφωνα με τις βιωματικές μαρτυρίες των πληροφορητών μας που αφηγούνται τα γεγονότα,και από το ύψωμα "Φέζο" ,κατάφεραν να πανικοβάλουν τον εχθρό και να τον καθυστερήσουν μία ολόκληρη μέρα. Αυτή η ημέρα, όμως, ήταν η κρίσιμη,το άκρως απαραίτητο χρονικό διάστημα για να φτάσει στο Μέτσοβο, και στη συνέχεια στη Βωβούσα, το Ιππικό του Στανωτά από τη Λάρισα και μαζί με άλλες δυνάμεις στρατού να κατανικήσει την Τζούλια στο Δίστρατο και στην υπόλοιπη περιοχή της Λάκκας Αώου και της Κονίτσης.
Είναι εξίσου σημαντική με τη μάχη του Καλπακίου, καθώς οι αλπινιστές Ιταλοί είχαν πιάσει τα νώτα των Ελλήνων και αν κατόρθωναν να φτάσουν πρώτοι εκείνη την ημέρα στο Μέτσοβο, θα είχε τελειώσει η ηρωική άμυνα των Ελλήνων μαχητών καθώς θα είχε κοπεί ο ανεφοδιασμός μας από τον δρόμο Ιωαννίνων-Τρικάλων-Λαρίσης.
Είναι μια σελίδα της Ιστορίας μας που πρέπει να αναδειχθεί και να γιορτάζεται με την ανάλογη μεγαλοπρέπεια.Ένα μνημείο του Λοχαγού Παππά στη Βωβούσα θα συνιστούσε τον ελάχιστο φόρο τιμής προς αυτόν και τα ηρωικά παλικάρια του.

Ο π.Αθανάσιος Χατζής,ο παπα Θανάσης της Δουραχάνης, ως γνήσιο τέκνο της Παράδοσης, έχει εμπνευστεί από το συγκλονιστικό αυτό  γεγονός που βίωσε ως παιδί και έχει δημιουργήσει ένα δημοτικό τραγούδι για τη συγκεκριμένη μάχη, το οποίο και παραθέτουμε.

Ωρέ, σεις πουλιά πετούμενα
και πεύκα της Βωβούσας,
για πέστε μας τι έγινε
εκείνο το Σαράντα.

Τι να σας πούμε ωρέ παιδιά
και τι να μολογάμε;
Τα θάρρος και η πίστη τους
και η παλικαριά τους,
που ρίχτηκαν μες τη φωτιά
να διώξουν τους τυράννους.
Για να μας δώσουν πρότυπο
για να μας πουν τη γνώμη:

Η λευτεριά δεν έρχεται
με χίλια παρακάλια.
Με πίστη, με θυσίες, ω,
κι αθάνατη ελπίδα.
Αυτά τα τρία σμίγονται
γεννιέται ελευθερία.

 {Από το βιβλίο της υποφαινόμενης,  «Ελληνοϊταλικός Πόλεμος. Κατοχή-Εθνική Αντίσταση (1940-1944(sad) 100 Ιστορικές προφορικές μαρτυρίες», τόμος Α΄ και Β΄,  Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2019.
 O παπα Θανάσης δείχνει τα χαρακώματα της Αγίας Παρασκευής-φωτογραφία Μαρούλας Παπαευσταθίου.