Στὸν Τίμιο Σταυρό

 

Ομιλία ♱π. Αθανασίου Χατζή

110914

 

Εὐαγγέλιον Κυριακῆς μετὰ τὴν ὕψωσιν, (Μαρκ. η΄ 34-θ΄ 1)

 

34 Καὶ προσκαλεσάμενος τὸν ὄχλον σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς· ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι. 35 ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυ­χὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐ­­μοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗ­τος σώσει αὐτήν. 36 τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρω­πον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; 37 ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀν­­­τάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; 38 ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγί­ων. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.

 

 

Κυριακή μετά την Ύψωσιν του Τιμίου Σταυρού: Ομιλία περί της αληθούς ελευθερίας (Αγ. Νεκτάριος Επίσκοπος Πενταπόλεως)

 

Η Ευαγγελική περικοπή της Θείας Λειτουργίας. Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον Κεφ. Η. 34 – 38, θ. 1.

«Τω καιρώ εκείνω, προσκαλεσάμενος ο Ιησούς τον όχλον συν τοις μαθηταίς αυτού είπεν αυτοίς: όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν, και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι. Ος γαρ αν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσει αυτήν· ος δ’ άν απολέση την εαυτού ψυχήν ένεκεν εμού και του ευαγγελίου, ούτος σώσει αυτήν. Τί γάρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδήση τον κόσμον όλον, και ζημιωθή την ψυχήν αυτού; Ή τί δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού; Ος γαρ εάν επαισχυνθή με και τους εμούς λόγους εν τη γενεά ταύτη τη μοιχαλίδι και αμαρτωλώ, και ο Υιός του ανθρώπου επαισχυνθήσεται αυτόν όταν έλθη εν τη δόξη του Πατρός αυτού μετά των αγγέλων των αγίων. Και έλεγεν αυτοίς: αμήν λέγω υμίν ότι εισί τινες των ώδε εστηκότων, οίτινες ου μη γεύσωνται θανάτου, έως αν ίδωσι την βασιλείαν του Θεού εληλυθυίαν εν δυνάμει».

Απόδοση:

Ο Ιησούς κάλεσε τότε τον κόσμο μαζί με τους μαθητές του και τους είπε: «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει το σταυρό του κι ας με ακολουθεί. Γιατί όποιος θέλει να σώσει τη ζωή του θα τη χάσει· όποιος όμως χάσει τη ζωή του εξαιτίας μου και εξαιτίας του ευαγγελίου, αυτός θα τη σώσει. Τί θα ωφεληθεί ο άνθρωπος, αν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο αλλά χάσει τη ζωή του; Τί μπορεί να δώσει ο άνθρωπος αντάλλαγμα για τη ζωή του; Όποιος, ζώντας μέσα σ’ αυτή τη γενιά την άπιστη κι αμαρτωλή, ντραπεί για μένα και για τη διδασκαλία μου, θα ντραπεί γι’ αυτόν και ο Υιός του Ανθρώπου, όταν έρθει με όλη τη λαμπρότητα του Πατέρα του, μαζί με τους αγίους αγγέλους». Τους έλεγε ακόμη ο Ιησούς: «Σας διαβεβαιώνω πως υπάρχουν μερικοί ανάμεσα σ’ αυτούς που βρίσκονται εδώ, οι οποίοι δε θα γευτούν το θάνατο, πριν δουν να έρχεται δυναμικά η βασιλεία του Θεού».

(Επιμέλεια κειμένου: Νικολέτα – Γεωργία Παπαρδάκη) Ομιλία του Αγίου Νεκταρίου Επισκόπου Πενταπόλεως, περί της αληθούς ελευθερίας «Ει τις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι».

Ο άνθρωπος, πλασμένος για να εικονίζει μικρογραφικώς επί της γης την απειρομεγέθη εικόνα του Θείου Δημιουργού, ήταν απαραίτητο να είναι προικισμένος με τις ιδιότητες του Θεού, ώστε να έχει την αναφορά του σ’ Αυτόν. Ως εικόνα του Θεού, ο άνθρωπος έπρεπε να είναι oν αυτοσυνείδητον, ελεύθερον και αυτεξούσιον,

Κυριακή μετά την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού Ἡ ὑψίστη ἀξία τοῦ ἀνθρώπου +Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου

 

«Τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;» (Μᾶρκ. 8,37)

Ὁ ἄνθρωπος! Εἶνε θέμα, ἀγαπητοί μου, ποὺ ἀπησχόλησε θεολόγους, φιλοσόφους ,ποιητάς, λογοτέχνας, ζωγράφους, ἰατρούς, βιολόγους, χημικούς. Γιὰ τὸν ἄνθρωπο δημιουργήθηκε πολιτισμός, ἀναπτύχθηκαν ἐπιστῆμες, κτίσθηκαν οἰκισμοί, ἱδρύθηκαν πόλεις· γιὰ τὸν ἄνθρωπο ἔγιναν πόλεμοι ποὺ συνετάραξαν τὴν ὑφήλιο. «Πολλὰ τὰ ἐκπληκτικὰ καὶ φοβερά, μὰ τίποτε φοβερώτερο ἀπὸ τὸνἄνθρωπο», ἔψαλλε ὁ Σοφοκλῆς (Ἀντιγ. 332-333).
Ποιά, λοιπόν, ἡ ἀξία τοῦ ἀνθρώπου;
Χαριτωμένο πλάσμα ἀλήθεια ὁ ἄνθρω-πος», ἔλεγαν οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοί μας (Μένανδρος) ,«ὅταν εἶνε ἄνθρωπος ». Αὐτὸς ὁ λόγος μαζὶ μ᾿ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ὁ παράλυτος τοῦ Εὐαγγελίου «ἄνθρωπον οὐκ ἔχω» (Ἰω. 5,7) , δικαιώνουν τὸνΔιογένη, ποὺ χαρακτηρίστηκε ὡς τρελλὸς ὅταν, μέρα μεσημέρι καὶ μέσα σὲ πλῆθος κό-σμου, μὲ τὸ φανάρι ἀναμμένο φώναζε· «Ἄνθρωπον ζητῶ». Δὲν ἔζησε ὁ δυστυχὴς Διογένης ἐπὶ τῆς ἐποχῆς τοῦ Πιλάτου, γιὰ νὰ τὸν ἀκούσῃ νὰ λέῃ «Ἴδε ὁ ἄνθρωπος» (Ἰω. 19,5) καὶ νὰ δείχνῃ σὲ ὅλους τὸν Θεάνθρωπο Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν.Πολλοὶ ὅμως δὲν ἄκουσαν οὔτε τὸν Πιλᾶ-το· στράφηκαν ἀλλοῦ νὰ βροῦν τὸν ἄνθρωπο. Εἶπαν πὼς βρῆκαν νὰ κατάγεται ἀπὸ τὰ ἄλογα κτήνη καὶ διεκήρυξαν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶνε ἐξευγενισμένο παιδὶ τοῦ πιθήκου. Ἀρνήθηκαν δηλαδὴ κάθε πνευματικὴ ἀξία καὶ ἀνωτερότητα στὸν ἑαυτό τους. Σ᾿ αὐτοὺς ὁ Σωκράτης θὰ ἔλεγε· «Γνῶθι σαυτόν» , μάθε τὸν ἑαυτό σου.Ὁ Πασκὰλ εἶπε, ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶνε συγχρόνως «μεγαλεῖο καὶ ἀθλιότης»
. Ὁ Καρρὲλ ἔγραψε βιβλίο μὲ τίτλο «Ὁ ἄνθρωπος, αὐτὸς ὁ ἄγνωστος », κ᾿ ἕνας ἄλλος «Ὁ ἄνθρωπος,αὐτὸ τὸ κτῆνος». Ὁ μέγας ὅμως πατὴρ τῆςἘκκλησίας μας ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης ἔλεγε, ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶνε ἡ σμικρογραφίατοῦ σύμπαντος, ἕνας μικρόκοσμος ποὺ

Ανάγκη αυταπαρνήσεως για τα ουράνια αγαθά

 

Κυριακή μετά την Ύψωσιν (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος)

 

Αποσπάσματα από την ομιλία ΝΕ΄ του αγίου Ιωάννου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου, σχετικά με την ανάγκη αυταπαρνήσεως για τα ουράνια αγαθά.

«Τότε ο Ιησούς είπε στους μαθητές Του˙ όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει το σταυρό του και ας με ακολουθήσει».

[…] Και πρόσεχε πώς ομιλεί χωρίς κανένα απολύτως εξαναγκασμό. Διότι δεν είπε, ότι κι αν ακόμη θέλετε, και αν δεν θέλετε, πρέπει να το πάθετε αυτό, αλλά τι είπε: «εάν κάποιος θέλει να με ακολουθήσει». Δε σας ζητώ δια της βίας, δε σας εξαναγκάζω, αλλά τον καθένα τον αφήνω κύριο της διαθέσεώς του˙ για τον λόγο αυτό σας λέγω «αν κάποιος θέλει». Διότι σας προσκαλώ προς αγαθά, και όχι προς κακά και δυσάρεστα, όχι προς κόλαση και τιμωρία, ώστε να σας αναγκάσω. Πράγματι λοιπόν η ίδια η φύση του πράγματος είναι ικανή να προσελκύσει. Λέγοντας δε αυτά προσείλκυε ακόμη περισσότερο. Διότι εκείνος που χρησιμοποιεί βία, πολλές φορές απομακρύνει, ενώ εκείνος που αφήνει τον ακροατή να ενεργήσει μόνος του, τον προσελκύει περισσότερο. Καθόσον η φροντίδα για κάποιον έχει μεγαλύτερη δύναμη από την βία. Δια τούτο και ο Κύριος έλεγε˙ «εάν κάποιος θέλει». Διότι, λέγει, είναι μεγάλα τα αγαθά που σας δίδω και τέτοια, ώστε και να προσέρχεσθε με την θέλησή σας. Πράγματι, δε θα ήταν δυνατό να προσελκύει κανείς με την βία, πολύ περισσότερο δε συμβαίνει αυτό στα ουράνια αγαθά. Διότι, εάν δε σε πείθει να προσέλθεις η φύση του πράγματος, δεν είσαι άξιος ούτε να λάβεις αλλ΄, ούτε και αν λάβεις, θα γνωρίσεις καλά αυτό που έλαβες. Για τον λόγο αυτό, ο Χριστός, επειδή σέβεται την ελευθερία μας, δεν αναγκάζει, αλλά προτρέπει. Διότι, επειδή φαίνονταν να διαδίδουν πολλά, και ιδίως να στενοχωρούνται γι’ αυτό που ελέχθη, λέγει˙ «Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε και να ταράσσεσθε. Εάν δεν θεωρείτε το λεχθέν ως αίτιο απείρων αγαθών και σαν κάτι που συμβαίνει προς χάριν σας, δεν εκβιάζω, ούτε εξαναγκάζω, αλλά εάν κανείς θέλει να με ακολουθήσει αυτόν προσκαλώ. Αλλ΄ όμως μην έχετε την γνώμη ότι αυτό είναι το να με ακολουθείτε, αυτό που κάνετε τώρα ακολουθώντας με. Χρειάζεται να υπομείνετε πολλούς κόπους, πολλούς κινδύνους, εάν έχετε σκοπό να με ακολουθήσετε».

Πρόσεξε όμως πώς και τον λόγο κάνει ευχάριστο.

Στὸν Τίμιο Σταυρό, ἐκεῖ ποῦ κατοικεῖ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο, μὴ νοθεύουμε τὴν πίστη μας

 

 

Ὁμιλία ♱π. Ἀθανασίου Χατζῆ

070914

Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσιανίνωφ

 

Ὁ Κύριος εἶπε στούς μαθητές Του: «Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι» (Ματθ. ιστ’ 24). Τί σημαίνει «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου»; Καί γιατί αὐτός «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου», δηλαδή ὁ ἰδιαίτερος σταυρός τοῦ καθενός μας, ὀνομάζεται συνάμα καί «Σταυρός τοῦ Χριστοῦ»;

«Ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου» εἶναι οἱ θλίψεις καί τά βάσανα τῆς γήινης ζωῆς, πού γιά τόν καθένα μας εἶναι δικά του. «Ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου» εἶναι ἡ νηστεία, ἡ ἀγρυπνία καί ἄλλα εὐλαβῆ κατορθώματα, μέ τά ὁποῖα ταπεινώνεται ἡ σάρκα καί ὑποτάσσεται στό πνεῦμα. Τά κατορθώματα αὐτά πρέπει νά εἶναι ἀνάλογα μέ τίς δυνάμεις τοῦ καθενός καί στόν κάθε ἄνθρωπο εἶναι δικά του.

«Ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου» εἶναι τά ἁμαρτωλά ἀσθενήματα, ἤ πάθη, πού – στόν κάθε ἄνθρωπο – εἶναι δικά του! Μέ ἄλλα ἀπ᾽ αὐτά τά πάθη γεννιόμαστε καί μ᾽ ἄλλα μολυνόμαστε στήν πορεία τοῦ γήινου βίου μας.

«Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ» εἶναι ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Μάταιος καί ἄκαρπος εἶναι «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου» – ὅσο βαρύς καί ἄν εἶναι – ἐάν δέν μεταμορφωθεῖ σέ «Σταυρό τοῦ Χριστοῦ» μέ τό ν᾽ ἀκολουθοῦμε τόν Χριστό.

«Ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου», γιά τόν μαθητή τοῦ Χριστοῦ γίνεται «Σταυρός τοῦ Χριστοῦ», γιατί ὁ μαθητής τοῦ Χριστοῦ εἶναι στερρά πεπεισμένος, ὅτι πάνω ἀπ᾽ αὐτόν (τόν μαθητή) ἀγρυπνάει ἀκοίμητος ὁ Χριστός. Πιστεύει ὅτι ὁ Χριστός ἐπιτρέπει νά τοῦ ἔρθουν θλίψεις σάν μιά ἀναγκαία καί ἀναπόφευκτη προϋπόθεση τῆς Χριστιανικῆς πίστεως.

ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ Δύναμη, Σημασία καὶ Θαύματά του

 
Σταυρός, ὁ φύλαξ πάσης της οἰκουμένης.

Σταυρός, ἡ ὡραιότης τῆς Ἐκκλησίας.
Σταυρός, βασιλέων τὸ κραταίωμα.
Σταυρός, πιστῶν τὸ στήριγμα.
Σταυρός, ἀγγέλων ἡ δόξα
καὶ τῶν δαιμόνων
τὸ τραῦμα»
(Ἐξαποστειλάριον)

 

 

 

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
2011

* * *
Εἰσαγωγικά

Πρὶν ἀπὸ εἴκοσι αἰῶνες ὁ σταυρὸς ἦταν ὄργανο ἀτιμωτικῆς τιμωρίας καὶ φρικτοῦ θανάτου. Οἱ Ρωμαῖοι καταδίκαζαν στὴν ποινὴ τῆς σταυρώσεως τοὺς πιὸ μεγάλους ἐγκληματίες.

Σήμερα ὁ σταυρὸς κυριαρχεῖ σ᾿ ὁλόκληρη τὴ ζωὴ τῶν πιστῶν χριστιανῶν, σ᾿ ὁλόκληρη τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας μας, ὡς ὄργανο θυσίας, σωτηρίας, χαρᾶς, ἁγιασμοῦ καὶ χάριτος. Ὅπως γράφει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, «αὐτὸ τὸ καταραμένο καὶ ἀποτρόπαιο σύμβολο τῆς χειρότερης τιμωρίας τώρα ἔχει γίνει ποθητὸ καὶ ἀξιαγάπητο». Παντοῦ τὸ βλέπεις. «Στὴν ἁγία Τράπεζα, στὶς χειροτονίες τῶν ἱερέων, στὴ θεία λειτουργία, στὰ σπίτια, στὶς ἀγορές, στὶς ἐρημιὲς καὶ στοὺς δρόμους, στὶς θάλασσες, στὰ πλοῖα καὶ στὰ νησιά, στὰ κρεββάτια καὶ στὰ ἐνδύματα, στοὺς γάμους, στὰ συμπόσια, στὰ χρυσὰ καὶ τ᾿ ἀσημένια σκεύη, στὰ κοσμήματα καὶ στὶς τοιχογραφίες... Τόσο περιπόθητο σ᾿ ὅλους ἔγινε τὸ θαυμαστὸ αὐτὸ δῶρο, ἡ ἀνέκφραστη αὐτὴ χάρη.»

Πράγματι, ὅπου κι ἂν στρέψει κανεὶς τὸ βλέμμα του, μέσα κι ἔξω ἀπὸ τὸν ναό, θὰ δεῖ τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ. Σὰν ὁρατό, σχηματικὸ σύμβολο, ἀλλὰ καὶ σὰν ἱερὴ χειρονομία. Τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ δεσπόζει στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας.

Γιατί ὅμως;

Γιατὶ ἀπὸ τότε, ποὺ πάνω στὸν σταυρὸ καρφώθηκε καὶ πέθανε γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου ὁ ἴδιος ὁ Θεός, ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, τὸ ὄργανο αὐτὸ τῆς τιμωρίας ἔγινε ὄργανο σωτηρίας. «... Οὐ γὰρ ἔτι καταδίκης ἐστι τιμωρία, ἀλλὰ τρόπαιον ἐδείχθη ἡμῖν σωτηρίας», λέει ἕνα τροπάριο. Τὸ ἀντικείμενο τῆς αἰσχύνης ἔγινε ἡ δόξα τῆς Ἐκκλησίας. Τῆς κατάρας τὸ σύμβολο, ἔγινε «ἀρᾶς τῆς ἀρχαίας λύτρον». Τῆς ὀδύνης καὶ τοῦ θανάτου τὸ ξύλο, ἔγινε «χαρᾶς σημεῖον» καὶ «ζωῆς ταμεῖον». Καὶ ὅλ᾿ αὐτά, ἐπειδὴ πάνω στὸ ξύλο τοῦ σταυροῦ, μαζὶ μὲ τὸ πανάχραντο σῶμα Του, ὁ Κύριος κάρφωσε καὶ τὶς ἁμαρτίες μας. Ὅπως γράφει ὁ ἅγιος ἀπόστολος Παῦλος, μᾶς χάρισε «πάντα τὰ παραπτώματα, ἐξαλείψας τὸ καθ᾿ ἡμῶν χειρόγραφον... προσηλώσας αὐτὸ τῷ σταυρῶ.»

Ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ μᾶς συμφιλίωσε μὲ τὸν οὐράνιο Πατέρα, ἀπὸ τὸν Ὁποῖο μᾶς εἶχε χωρίσει ὁ διάβολος, ἐξαπατώντας τοὺς προπάτορες. Ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ μᾶς ἄνοιξε τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἀφοῦ μέχρι τὴ σταύρωση Ἐκείνου ὁ ἅδης κατάπινε ἀχόρταγα ἀκόμη καὶ τοὺς δικαίους. Γι᾿ αὐτὸ ἔχει τόση δύναμη καὶ χάρη, τὴ δύναμη καὶ τὴ χάρη τοῦ Χριστοῦ, πού, ὅταν σταυρώθηκε, τὴ μεταβίβασε μὲ τρόπο μυστικὸ καὶ ἀκατάληπτο στὸν τίμιο σταυρό Του, ὅπως σοφὰ μᾶς λέει καὶ ἡ ὑμνολογία: «Ὁ σταυρός σου, Χριστέ, εἰ καὶ ξύλον ὁρᾶται τῇ οὐσίᾳ, ἀλλὰ θείαν περιβέβληται δυναστείαν, καὶ αἰσθητῶς τῷ κόσμω φαινόμενος, νοητῶς τὴν ἡμῶν θαυματουργεῖ σωτηρίαν...».

Πῶς γίνεται μέσα στὴν καρδιά μας ἡ ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ

 

Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Χειραγωγία στὴν πνευματικὴ ζωὴ», Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου

 

«Τὸν 7ο αἰώνα ὑψώθηκε πανηγυρικὰ ὁ τίμιος Σταυρὸς στὰ Ἱεροσόλυμα, γιὰ νὰ τὸν δεῖ καὶ νὰ τὸν προσκυνήσει ὅλος ὁ λαός. Ἐκείνου τοῦ γεγονότος ἀνάμνηση εἶναι ἡ τελετὴ τῆς ὑψώσεως τοῦ Σταυροῦ, ποὺ γίνεται κάθε χρόνο, στίς 14 Σεπτεμβρίου, στοὺς ἐνοριακοὺς καὶ μοναστηριακοὺς ναούς. Αὐτὴ ἠ Ὓψωση, ὅμως, εἶναι ἐξωτερική. Ὑπάρχει, θὰ λέγαμε, καὶ μία πνευματική Ὓψωση τοῦ Σταυροῦ πού συντελεῖται μέσα στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου.
Πότε; Ὅταν κάποιος σταθερὰ ἀποφασίζει νὰ αὐτοσταυρωθεῖ, νεκρώνοντας τὰ πάθη του. Ὅποιος δὲν τὸ κάνει, δὲν εἶναι ἀληθινὸς Χριστιανός. Τὸ λέει ξεκάθαρα ὁ ἀπόστολος: «Οἱ τοῦ Χριστοῦ...
τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις» (Γαλάτας 5, 24). Ὅσοι, δηλαδή, εἶναι τοῦ Χριστοῦ, ἔχουν σταυρώσει τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτὸ τους μαζὶ μὲ τὰ πάθη καὶ τὶς ἐπιθυμίες του.


Οἱ Χριστιανοί, λοιπόν, ὑψώνουν μέσα τους αὐτὸν τὸν Σταυρὸ καὶ τὸν κρατοῦν ὑψωμένο σὲ ὅλη τους τὴν ζωή. Ἔτσι εἶναι, ἄραγε; Ὁ καθένας ἂς ρωτήσει τὴν συνείδησή του. Καὶ μακάρι νὰ μὴν πάρει τὴν ἀπάντηση· «Ἐσὺ κάνεις τὰ σαρκικά σου θελήματα καὶ ὑπακούεις στὶς ἐπιθυμίες σου. Ὁ σταυρός σου δὲν εἶναι ὑψωμένος, ἀλλὰ ριγμένος στὸν λάκκο τῶν παθῶν, ὅπου σαπίζει ἀπὸ τὴν καταφρόνια καὶ τὴν ἀμέλειά σου».


Μετὰ τὴν ἀποκαθήλωση τοῦ νεκροῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ,

Ο προσωπικός σταυρός μας μπορεί να γίνει μέσο που θ’ αναπαυτούμε και θ’ αναπαύσουμε

 

Διαβάζοντας κανείς το βίο των αγίων, βλέπει μιαν άλλη λογική από αυτή που η σημερινή παιδεία – με την ευρύτερη έννοια – μας έχει επιβάλει. Μια παιδεία που φαίνεται ότι έχει επηρεάσει και τους «ανθρώπους της Εκκλησίας».

Στο βιβλίο του Παλλαδίου «Λαυσαϊκή ιστορία» αναφέρεται η περίπτωση κάποιου Στεφάνου από τη Λιβύη που «καταξιώθηκε χαρίσματος, ώστε όποιος είχε κάποια λύπη, και τον συναντούσε, να γιατρεύεται και να φεύγει άλυπος».
Το χάρισμα αυτό, αν και είναι σημαντικό, δεν είναι εντυπωσιακό. Δεν δημιουργεί εντύπωση και θαυμασμό, όπως το θαυματουργικό, το προορατικό, το διορατικό κ.ά. Ο άνθρωπος, όμως, που μέσα στην κατάθλιψη, τη θανατηφόρα λύπη και τις όποιες μαύρες καταστάσεις του, συναντά τέτοιο χαρισματικό άνθρωπο, βιώνει τη νεκρανάστασή του. Ζωντανεύει μέσα του, φωτίζεται και ξεθαρρεύει, ώστε να συνεχίζει την πορεία της ζωής του μ’ ελπίδα, χαρά και αισιοδοξία.

Η παρουσία ανθρώπων – εκλεκτών του Θεού, που μεταγγίζουν στις λυπημένες ψυχές την «καλήν αλλοίωσιν», είναι για τους άλλους ευλογία. Οι ίδιοι, βέβαια, καθώς όλοι όσοι με πόθο και συνέπεια βαδίζουν την οδόν του Κυρίου, σηκώνουν σταυρό, σύμφωνα με το λόγο του Χριστού «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει το σταυρό του κι ας με ακολουθήσει» (Μαρκ. 8,34). Έτσι κι ο Στέφανος από τη Λιβύη περνούσε δύσκολη ασθένεια που ο γιατρός αναγκάστηκε να τον εγχειρήσει ζωντανό, κόβοντας μέλη από το σώμα του. Σ’ αυτή τη δύσκολη ώρα έλεγε στους μαθητές του,

Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ σήμερα...

 

  

Καθώς, ἀδελφοί μου, ἀντικρίζουμε τόν Τίμιο Σταυρό, στόν νοῦ μας ἔρχεται ὅλο τό μαρτύριο πού ὑπέστη ὁ Χριστός μας γιά τή σωτηρία μας...
»Ἐγώ σήμερα σκέφτομαι τό μαρτύριο στό ὁποῖο βρίσκεται τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ μας, πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Μέχρι σήμερα συνεχῶς χτυπιέται, λογχίζεται καί σταυρώνεται· καί ἀπό τούς ἀνθρώπους πού ἔχουν ἄγνοια καί ἀπό τούς ἀνθρώπους πού ἔπρεπε νά διαφυλάσσουν ἀκέραιη τήν Πίστη.

»Ἕνα ἔχω μόνο νά εὐχηθῶ: Ὁ Χριστός μας νά σώσει τήν Ἐκκλησία Του μέσα στίς καρδιές μας... Ἡ δύναμη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ εἴθε νά ξαναδείξει

πάλι σ᾿ ἐμᾶς, πώς πρέπει νά νικήσουμε τήν ἁμαρτία, τόν κόσμο ἀλλά κυρίως τήν αἵρεση, ἡ ὁποία σήμερα ἔχει τόσο πληθυνθεῖ, πού ἔφθασε νά γίνει διδασκαλία ἀκόμη καί ἡμῶν τῶν ἀνίδεων, οἱ ὁποῖοι ταχθήκαμε – δῆθεν – νά φυλάσσουμε τήν Πίστη ἀπαρασάλευτη...

»Σήμερα ὁ Τίμιος Σταυρός φέρνει στόν νοῦ μας ράπισμα καί

Πρόγραμμα ἀκολουθιῶν

 

Τά δάκρυα τοῦ Θεοῦ

π . Δ η μ η τ ρ ί ο υ Μ π ό κ ο υ

 

Διακόπτεται μὲ τὴν Κυριακὴ πρὸ τῆς Ὑψώσεως ἡ κανονικὴ ροὴ
τῶν Κυριακῶν τοῦ Ματθαίου ποὺ ξεκινούν ἀπὸ τὴν Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Πάντων. Τὸ σχετικὸ ἀνάγνωσμα ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ἰωάννου προανακρούει τὴν ὕψωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου, δηλαδὴ τὸν σταυρικό του θάνατο, ὅπως εἶχε προαναγγείλει ὁ Μωυσῆς ὑψώνοντας τὸν χάλκινο ὄφι στὴν ἔρημο. Καὶ ὅλο αὐτὸ ἔχει τὴν πηγή του στὴν ἄπειρη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ποὺ δὲν διστάζει νὰ θυσιάσει «τὸν Υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον».

Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ μᾶς ξεπερνάει τὰ ἀνθρώπινα ὅρια. Εἶναι
ἀσύλληπτο τὸ μέγεθός της, δὲν μπορεῖ νὰ ὑποταχθεῖ στὴν ἀντιληπτική μας δυνατότητα.

Μόνο δυὸ πράγματα δὲν ἔχουν ποτὲ τὸ τέλος τους:
Τὸ γαλάζιο τοῦ οὐρανοῦ καὶ τοῦ Δημιουργοῦ τὸ ἔλεος, γράφει ἡ ρωσίδα ποιήτρια Ἄννα Ἀχμάτοβα. Ἕνας Θεὸς ποὺ ἐπιλέγει νὰ γίνει ἄνθρωπος, ποὺ ὑποφέρει, ποὺ ἀδειάζει τὸν ἑαυτό του ἀπὸ τὸ μεγαλεῖο του γιὰ νὰ γίνει πλήρως προσιτὸς σ’ ἐμᾶς, εἶναι κάτι ποὺ καμμιὰ θρησκεία, καμμιὰ φιλοσοφία δὲν τόλμησε ποτὲ νὰ ἐπινοήσει καὶ νὰ παρουσιάσει.

Ὁ Θεὸς ἐπιλέγει μὲ μιὰ ἀπίστευτη ἀγαπητικὴ κίνηση νὰ ταυτισθεῖ ἀπόλυτα μὲ τοὺς ἀνθρώπους. Ὄχι μὲ ἀνθρώπους ποὺ τὸν ἀγαποῦσαν, ἀλλὰ ποὺ τὸν μισοῦσαν. Ἀνθρώπους

Ἡ Γέννησις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου

 

«Ἀποκάλυψαν πρὸς Κύριον τὴν ὁδόν σου καὶ ἔλπισον ἐπ’ αὐτόν, καὶ αὐτός ποιήσει».

Φανέρωσε στὸν Κύριο μὲ ἐμπιστοσύνη τὸν δρόμο καὶ τὶς ἐπιδιώξεις καὶ τὶς ἀνάγκες τῆς ζωῆς σου καὶ ἔλπισε σ’ Αὐτὸν καὶ θὰ κάνει ἐκεῖνα ποὺ ζητᾶς καὶ χρειάζεσαι.

Μ’ αὐτὴ τὴν ἐμπιστοσύνη καὶ ἐλπίδα, ὁ Ἰωακεὶμ καὶ ἡ Ἄννα ἱκέτευαν προσευχόμενοι τὸν Θεὸ νὰ τοὺς χαρίσει παιδί, νὰ τὸ ἔχουν γλυκειὰ παρηγοριὰ στὰ γεράματά τους. Καὶ τὴν ἐλπίδα τους, ὁ Θεὸς, τὴν ἔκανε πραγματικότητα. Τοὺς χάρισε τὴν Παρθένο Μαριάμ, ποὺ ἦταν ὁρισμένη νὰ γεννήσει τὸν Σωτῆρα τοῦ κόσμου καὶ νὰ λάμψει σὰν ἡ πιὸ εὐλογημένη μεταξὺ τῶν γυναικών. Ἦταν ἐκείνη, ἀπὸ τὴν ὁποία ἔμελλε νὰ προέλθει Αὐτὸς ποὺ θὰ συνέτριβε τὴν κεφαλὴ τοῦ νοητοῦ ὄφεως.

Στὴν Παλαιὰ Διαθήκη δόθηκαν οἱ προτυπώσεις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Μία εἶναι καὶ ἡ βάτος στὸ Σινᾶ, τὴν ὁποία ἐνῷ εἶχαν περιζώσει φλόγες φωτιᾶς, αὐτὴ δὲν καιγόταν. Ἦταν ἀπεικόνιση τῆς Παρθένου, ποὺ θὰ γεννοῦσε τὸν Σωτῆρα Χριστὸ καὶ συγχρόνως θὰ διατηροῦσε τὴν παρθενία της.
Ἔτσι, ἡ Ἄννα καὶ ὁ Ἰωακείμ, ποὺ ἦταν ἀπὸ τὸ γένος τοῦ Δαβίδ, μὲ τὴν κραταιὰ ἐλπίδα ποὺ εἶχαν στὸν Θεὸ ἀπέκτησαν ἀπ’ Αὐτὸν τὸ ἐπιθυμητὸ δῶρο, ποὺ θὰ συντροφεύει τὸν κόσμο μέχρι συντέλειας αἰώνων.


Ἀπολυτίκιο. Ἦχος δ’.
Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαρὰν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ· ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν· καὶ λύσας τὴν κατάραν, ἔδωκε τὴν εὐλογίαν· καὶ καταργήσας τὸν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν, ζωὴν τὴν αἰώνιον.


Κοντάκιον. Ἦχος δ’.
Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα ὀνειδισμοῦ ἀτεκνίας, καὶ Ἀδὰμ καὶ Εὔα ἐκ τῆς φθορᾶς τοῦ θανάτου, ἠλευθερώθησαν Ἄχραντε, ἐν τῇ ἁγίᾳ Γεννήσει σου. Αὐτὴν ἑορτάζει καὶ ὁ λαός σου, ἐνοχῆς τῶν πταισμάτων, λυτρωθεὶς ἐν τῷ κράζειν σοι· Ἡ στεῖρα τίκτει τὴν Θεοτόκον, καὶ τροφὸν τῆς ζωῆς ἡμῶν.


Μεγαλυνάριον.
Σήμερον γεννᾶται περιφανῶς, ἐξ ἐπαγγελίας, ἡ Θεόνυμφος Μαριάμ, ἡ προορισθεῖσα, τῷ Λόγῳ πρὸς αἰώνων· ὑμνήσωμεν οὖν πάντες ταύτης τὴν γέννησιν.

πηγή

ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΙΝ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΔΕΣΠΟΙΝΗΣ ΗΜΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ Ἁγ. Νικολάου Καβάσιλα

 

 

 

ς επικαλεσθούμε πριν από όλα εδώ το Θεό, όχι για να επιτύχουμε μια έκφραση λόγου αντάξια προς τα πράγματα και κατάλληλη για το θέμα που μας απασγολεί -αυτό ξεπερνάει εντελώς τις ανθρώπινες ελπίδες- αλλά για να μπορέσουμε να φέρουμε κατά κάποιον τρόπο και όσο μας είναι δυνατόν το λόγο σε τέρμα και να μην υστερήσουμε πάρα πολύ από τους πολλούς, που έχουν μιλήσει σχετικά πριν από εμάς. Κι ακόμη, πράγμα που είναι πολυ σπουδαιότερο, για να ωφεληθούμε κάπως από το ζήλο και να κερδίσουμε ένα κάποιον αγιασμό από την ομιλία, σαν να τελούμε κάποιαν ιερή τελετή. Τα εύχομαι δε αυτά τα πράγματα, γιατί πιστεύω ότι με αυτά περισσότερο από οτιδήποτε άλλο τιμάται η υμνουμένη και ότι πριν από όλα θέλει γιά τους υμνητές της το όφελος της ψυχής. Αυτό το όφελος ζητεί πράγματι και διά μέσου εκείνων με τα οποία μας ευεργετεί και διά μέσου εκείνων τα οποία απαιτεί από εμάς σαν ανταπόδοση για ό,τι μας χαρίζει. Έπειτα oι πραγματικά μακάριοι εκείνοι άνδρες, oι οποίοι παρουσίασαν με το λόγο τους χάριν κοινής ωφελείας σ' αυτή τη ζωή το κοινό αγαθό, νομίζω ότι δεν έκαμαν λόγο για την Παρθένο συμπτωματικά ούτε την ύμνησαν απλώς σύμφωνα με τους κανόνες της Ρητορικής, αλλά όσο το δυνατό λαμπρότερα και με υπερβολική αφοσίωση και συναίσθηση οφειλόμενου χρέους. Γιατί δεν είναι βέβαια λογικό το να μήν υμνήση κανείς καθόλου τους κοινούς ευεργέτες ή να τους αντιπαρέλθη μέ λίγα απλώς λόγια, αυτούς που, κι αν ολόκληρο το σύμπαν έψαλλε με μια φωνή, δεν θα μπορούσε να τους εγχωμιάση όσο έπρεπε.

Αν ακόμη οι εργάτες ενός έργου είναι φυσικό να συμβαδίζουν και να ταιριάζουν πλήρως προς αυτό κι αν ο Κύριος του έργου γνωρίζη καλά, σαν σοφός που είναι, εκείνα τα οποία πρέπει να πράττωνται και δεν δυσκολεύεται καθόλου, σαν ισχυρός, στην πραγματοποίησή τους, ποιο πλήθος εγκωμίων δεν είναι μπροστά σου μικρό, ω μακάριο Ζεύγος; Γιατί σεις αξιωθήκατε να χρησιμοποιηθήτε από το Θεό για το καλύτερο και μεγαλύτερο, το παραδοξότερο και το κοινωφελέστερο έργο όλων των αιώνων θέλω να πω δηλαδή στο να περιβληθή ο Θεός την ανθρώπινη σάρκα και να γεννηθή ανάμεσα στους ανθρώπους παίρνοντας από σας τη μητέρα!

2. Γιατί, όπως ακριβώς oι συμφορές και τα σκάνδαλα συμβαίνουν κατ' ανάγκη στη ζωή μας, ο Κύριος όμως είπε «αλλοίμονο σε εκείνον που τα προξενεί», παρόμοια, ενώ όλοι όσοι υπήρξαν βοηθοί του ανθρώπινου γένους είναι αγαθοί και δικαιούνται να απολαμβάνουν τις γενικές τιμές, από όλους εσείς είσθε oι άριστοι και oι αξιώτεροι για επαίνους και τιμές. Και τόσο πολύ υπερέχετε από τους στρατηγούς και τους νομοθέτες και τους ιερείς και τους αρχηγούς του λαού και από όλους όσους έχουν κατά οποιονδήποτε τρόπο αγωνισθή για