Σταυρὸς καὶ κόσμος

π . Δ η μ η τ ρ ί ο υ Μ π ό κ ο υ

Ὁ Χριστὸς ἐπέλεξε νὰ σώσει τὸν κόσμο διὰ τοῦ Σταυροῦ. Ὄχι σταυρώνοντας τὸν ἄνθρωπο γιὰ τὰ πταίσματά του, ἀλλὰ ἀνεβαίνοντας ὁ ἴδιος στὸν Σταυρὸ ἀντὶ γι’ αὐτόν. Ἔκτοτε οἱ ἔχοντες «νοῦν Χριστοῦ» καυχῶνται γιὰ τὸν Κύριό τους, ποὺ τοὺς ἀγάπησε τόσο πολύ, ὥστε νὰ δεχθεῖ ἑκούσια τέτοιο σταυρικὸ θάνατο γιὰ χάρη τους. Θεωροῦν σκύβαλα ὅποια ἄλλα προσόντα καὶ μεγαλεῖα ἔχουν στὸν κόσμο καὶ τὰ θυ-
σιάζουν ὅλα γιὰ νὰ μιμηθοῦν καὶ αὐτοὶ ὅσο περισσότερο μποροῦν τὴ σταυρικὴ πορεία τοῦ Χριστοῦ. «Μὴ γένοιτο» ἐγὼ νὰ καυχηθῶ γιὰ τίποτε ἄλλο, λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «εἰ μὴ ἐν τῷ Σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ», παρὰ μόνο γιὰ τὸ ὅτι σταυρώθηκε γιὰ μᾶς ὁ Χριστός. Μέσῳ αὐτοῦ τοῦ Σταυροῦ ὁ κόσμος ἔχει σταυρωθεῖ, ἔχει νεκρω-
θεῖ γιὰ μένα καὶ ἐγὼ γιὰ τὸν κόσμο (Κυριακὴ πρὸ τῆς Ὑψώσεως).

Τί σημαίνει ὅμως ἡ ἔκφραση ὅτι ὁ κόσμος ἔχει σταυρωθεῖ γιὰ μένα;

ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο ΣΤΑΥΡΟΣ

π. Δημητρίου Μπόκου

Η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού ανήκει στις Δεσποτικές εορτές.

Αναφέρεται στο πρόσωπο του Χριστού, γιατί ο Σταυρός έγινε «το σημείον του Υιού του Ανθρώπου».
Αφότου ο Χριστός επέλεξε ο τρόπος του εκουσίου Πάθους του να είναι ο διά σταυρού θάνατος, το μέχρι τότε επαίσχυντο ξύλο της ατίμωσης μεταβλήθηκε σε πανένδοξο τρόπαιο και τιμημένο του σύμβολο. Όταν κατά τη Δευτέρα Παρουσία του ο Χριστός θα έλθει πάλι, «επί των νεφελών του ουρανού μετά δυνάμεως και δόξης πολλής», θα φανερωθεί πρώτα στον ουρανό το σημείο του, ο Σταυρός (Ματθ. 24, 30). Αλλά και μετά θα τον συνοδεύει αχώριστα στην ατελεύτητη αιωνιότητα. Από τη στιγμή της Σταύρωσης και εξής ο Σταυρός αποτελεί στοιχείο άμεσα δηλωτικό της ταυτότητας του Χριστού. Μας θυμίζει πάντα «τον δι’ ημάς σταυρωθέντα». Παραπέμπει αναπόφευκτα σε Εκείνον.
Έτσι λοιπόν, αρχίζοντας την ακολουθία της Προθέσεως ή Προσκομιδής ο λειτουργός

Στὸν Τίμιο Σταυρό

 

Ομιλία π. Αθανασίου Χατζή

110914

 

Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ σήμερα...

  

Καθώς, ἀδελφοί μου, ἀντικρίζουμε τόν Τίμιο Σταυρό, στόν νοῦ μας ἔρχεται ὅλο τό μαρτύριο πού ὑπέστη ὁ Χριστός μας γιά τή σωτηρία μας...
»Ἐγώ σήμερα σκέφτομαι τό μαρτύριο στό ὁποῖο βρίσκεται τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ μας, πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Μέχρι σήμερα συνεχῶς χτυπιέται, λογχίζεται καί σταυρώνεται· καί ἀπό τούς ἀνθρώπους πού ἔχουν ἄγνοια καί ἀπό τούς ἀνθρώπους πού ἔπρεπε νά διαφυλάσσουν ἀκέραιη τήν Πίστη.

»Ἕνα ἔχω μόνο νά εὐχηθῶ: Ὁ Χριστός μας νά σώσει τήν Ἐκκλησία Του μέσα στίς καρδιές μας... Ἡ δύναμη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ εἴθε νά ξαναδείξει

Πῶς γίνεται μέσα στὴν καρδιά μας ἡ ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ

 

Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Χειραγωγία στὴν πνευματικὴ ζωὴ», Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου

 

«Τὸν 7ο αἰώνα ὑψώθηκε πανηγυρικὰ ὁ τίμιος Σταυρὸς στὰ Ἱεροσόλυμα, γιὰ νὰ τὸν δεῖ καὶ νὰ τὸν προσκυνήσει ὅλος ὁ λαός. Ἐκείνου τοῦ γεγονότος ἀνάμνηση εἶναι ἡ τελετὴ τῆς ὑψώσεως τοῦ Σταυροῦ, ποὺ γίνεται κάθε χρόνο, στίς 14 Σεπτεμβρίου, στοὺς ἐνοριακοὺς καὶ μοναστηριακοὺς ναούς. Αὐτὴ ἠ Ὓψωση, ὅμως, εἶναι ἐξωτερική. Ὑπάρχει, θὰ λέγαμε, καὶ μία πνευματική Ὓψωση τοῦ Σταυροῦ πού συντελεῖται μέσα στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου.
Πότε; Ὅταν κάποιος σταθερὰ ἀποφασίζει νὰ αὐτοσταυρωθεῖ, νεκρώνοντας τὰ πάθη του. Ὅποιος δὲν τὸ κάνει, δὲν εἶναι ἀληθινὸς Χριστιανός. Τὸ λέει ξεκάθαρα ὁ ἀπόστολος: «Οἱ τοῦ Χριστοῦ...
τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις» (Γαλάτας 5, 24). Ὅσοι, δηλαδή, εἶναι τοῦ Χριστοῦ, ἔχουν σταυρώσει τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτὸ τους μαζὶ μὲ τὰ πάθη καὶ τὶς ἐπιθυμίες του.


Οἱ Χριστιανοί, λοιπόν, ὑψώνουν μέσα τους αὐτὸν τὸν Σταυρὸ καὶ τὸν κρατοῦν ὑψωμένο σὲ ὅλη τους τὴν ζωή. Ἔτσι εἶναι, ἄραγε; Ὁ καθένας ἂς ρωτήσει τὴν συνείδησή του. Καὶ μακάρι νὰ μὴν πάρει τὴν ἀπάντηση· «Ἐσὺ

Ο προσωπικός σταυρός μας μπορεί να γίνει μέσο που θ’ αναπαυτούμε και θ’ αναπαύσουμε

 

Διαβάζοντας κανείς το βίο των αγίων, βλέπει μιαν άλλη λογική από αυτή που η σημερινή παιδεία – με την ευρύτερη έννοια – μας έχει επιβάλει. Μια παιδεία που φαίνεται ότι έχει επηρεάσει και τους «ανθρώπους της Εκκλησίας».

Στο βιβλίο του Παλλαδίου «Λαυσαϊκή ιστορία» αναφέρεται η περίπτωση κάποιου Στεφάνου από τη Λιβύη που «καταξιώθηκε χαρίσματος, ώστε όποιος είχε κάποια λύπη, και τον συναντούσε, να γιατρεύεται και να φεύγει άλυπος».
Το χάρισμα αυτό, αν και είναι σημαντικό, δεν είναι εντυπωσιακό. Δεν δημιουργεί εντύπωση και θαυμασμό, όπως το θαυματουργικό, το προορατικό, το διορατικό κ.ά. Ο άνθρωπος, όμως, που μέσα στην κατάθλιψη, τη θανατηφόρα λύπη και τις όποιες μαύρες καταστάσεις του, συναντά τέτοιο χαρισματικό άνθρωπο, βιώνει τη νεκρανάστασή του. Ζωντανεύει μέσα του, φωτίζεται και ξεθαρρεύει, ώστε να συνεχίζει την πορεία της ζωής του μ’ ελπίδα, χαρά και αισιοδοξία.

Η παρουσία ανθρώπων – εκλεκτών του Θεού, που μεταγγίζουν στις λυπημένες ψυχές την «καλήν αλλοίωσιν», είναι για τους άλλους ευλογία. Οι ίδιοι, βέβαια,

Χριστιανός καί Σταυρός

 

 Χριστιανός σημαίνει μικρός Χριστός κι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Ἐσταυρωμένος, ἄρα χριστιανός εἶναι ὁ ἄνθρωπος τοῦ σταυροῦ.

Γι᾿ αὐτό εἶναι ἀνάρμοστο καί ξένο στόν χριστιανό νά ἀναζητᾶ τίς εὐκολίες καί τήν ἀνάπαυση.

Ὁ Κύριός σου καρφώθηκε στό σταυρό κι ἐσύ ἐπιζητᾶς τήν ἄνεση καί ζῆς μέ πολυτέλεια;

Ἄν ἀγαπᾶς τόν Κύριό σου, πέθανε ὅπως Ἐκεῖνος.

Σταύρωνε τόν ἑαυτό σου, ἔστω κι ἄν δέν σέ σταυρώνει κανείς.

Καί σταυρός εἶναι ὁ ἀγώνας ἐναντίον τῆς κακίας καί τῆς ζήλειας σου.

Σταυρώνεις τό «ἐγώ» σου, ὅταν ἀρνεῖσαι νά ἱκανοποιήσεις τίς κακές ἐπιθυμίες σου.

Κρεμᾶς τόν ἑαυτό σου στό σταυρό, ὅταν ἀφήνεις τόν Θεό νά κατευθύνει τή ζωή σου χωρίς τίς δικές σου λογικές παρεμβάσεις.

Πεθαίνεις σάν τόν Κύριό σου, ὅταν ὑποτάσσεσαι στό θέλημά του χωρίς τά ἀτέλειωτα «γιατί».

Ὁ Κύριος ζήτησε καί ζητᾶ νά τόν ἀκολουθήσουν ὅσοι εἶναι ἀποφασισμένοι νά σηκώσουν τό σταυρό τους, ὅσοι εἶναι ἕτοιμοι νά πεθάνουν, νά ἀρνηθοῦν τίς ἀπολαύσεις καί τήν τρυφή.

Ὅποιος ἀγαπᾶ τήν ἀσφάλεια καί τίς ἡδονές τῆς παρούσης ζωῆς εἶναι ἐχθρός τοῦ σταυροῦ, τοῦ σταυροῦ πού ὁ χριστιανός ἀγαπᾶ καί σηκώνει μέ ὑπομονή γιά χάρη τοῦ Ἐσταυρωμένου του Κυρίου!…

Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Πρός Φιλιππησίους 13· ΕΠΕ 22, 8-10

Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσιανίνωφ

 

Ὁ Κύριος εἶπε στούς μαθητές Του: «Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι» (Ματθ. ιστ’ 24). Τί σημαίνει «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου»; Καί γιατί αὐτός «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου», δηλαδή ὁ ἰδιαίτερος σταυρός τοῦ καθενός μας, ὀνομάζεται συνάμα καί «Σταυρός τοῦ Χριστοῦ»;

«Ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου» εἶναι οἱ θλίψεις καί τά βάσανα τῆς γήινης ζωῆς, πού γιά τόν καθένα μας εἶναι δικά του. «Ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου» εἶναι ἡ νηστεία, ἡ ἀγρυπνία καί ἄλλα εὐλαβῆ κατορθώματα, μέ τά ὁποῖα ταπεινώνεται ἡ σάρκα καί ὑποτάσσεται στό πνεῦμα. Τά κατορθώματα αὐτά πρέπει νά εἶναι ἀνάλογα μέ τίς δυνάμεις τοῦ καθενός καί στόν κάθε ἄνθρωπο εἶναι δικά του.

«Ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου» εἶναι τά ἁμαρτωλά ἀσθενήματα, ἤ πάθη, πού – στόν κάθε ἄνθρωπο – εἶναι δικά του! Μέ ἄλλα ἀπ᾽ αὐτά τά πάθη γεννιόμαστε καί μ᾽ ἄλλα μολυνόμαστε στήν πορεία τοῦ γήινου βίου μας.

«Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ» εἶναι ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Μάταιος καί ἄκαρπος εἶναι «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου» – ὅσο βαρύς καί ἄν εἶναι – ἐάν δέν μεταμορφωθεῖ σέ «Σταυρό τοῦ Χριστοῦ» μέ τό ν᾽ ἀκολουθοῦμε τόν Χριστό.

«Ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου», γιά τόν μαθητή τοῦ Χριστοῦ γίνεται «Σταυρός τοῦ Χριστοῦ», γιατί ὁ μαθητής τοῦ Χριστοῦ εἶναι στερρά πεπεισμένος, ὅτι πάνω ἀπ᾽ αὐτόν (τόν μαθητή) ἀγρυπνάει ἀκοίμητος ὁ Χριστός. Πιστεύει ὅτι ὁ Χριστός ἐπιτρέπει νά τοῦ ἔρθουν θλίψεις σάν μιά ἀναγκαία καί ἀναπόφευκτη προϋπόθεση τῆς Χριστιανικῆς πίστεως. Καμιά θλίψη δέν θά τόν πλησίαζε, ἄν δέν τό εἶχε ἐπιτρέψει ὁ Χριστός, καί ὅτι μέ τίς θλίψεις πού τοῦ συμβαίνουν, ὁ Χριστιανός γίνεται οἰκεῖος τοῦ Χριστοῦ καί καθίσταται κοινωνός τῆς μοίρας Του στή γῆ καί – γιά τόν λόγο αὐτό – καί στόν οὐρανό.

«Ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου» γίνεται

Ὁ Σταυρός ὡς μέσον ἁγιασμοῦ καί μεταμόρφωσης τοῦ κόσμου

 

Διά τοῦ σταυροῦ ὁ Χριστός ἁγίασε τό σῶμα του-κρίκο σύνδεσης μέ τόν κόσμο. ᾿Απέκρουσε τούς πειρασμούς πού τοῦ ἔστελνε ὁ κόσμος, νά γευθεῖ δηλαδή τίς ἡδονές, ἱκανοποιώντας ὑπέρμετρα τίς ἀνάγκες του ἤ ἀποφεύγοντας τόν πόνο καί τό θάνατο.
῎Αν, κατά τόν ἴδιο τρόπο, ἀπωθήσουμε τούς πειρασμούς τῆς ἁμαρτίας καί ὑπομείνουμε καρτερικά τίς ὀδύνες τοῦ θανάτου, ἡ ἁγιότητα μπορεῖ νά ἁπλωθεῖ ἀπό τό σῶμα Του σέ ὅλα τά σώματα καί σέ ὅλο τόν κόσμο.
῾Η Ὀρθόδοξη ᾿Εκκλησία δέν λέει πώς διά τοῦ σταυροῦ ὁ Χριστός ἐξῆλθε τῆς δημιουργίας, ἀλλά ὅτι τήν ἀποκατέστησε σέ παράδεισο· παράδεισο ἀρετῆς γι᾿ αὐτούς πού, ἀπό ἀγάπη σέ Ἐκεῖνον, ἀποδέχονται τό σταυρό Του. Συνεπῶς ὁ σταυρός εἶναι ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ, πού, ἄν τήν προσλάβουμε, μπορεῖ νά ὁδηγήσει τόν κόσμο στόν παράδεισο.
Γι᾿ αὐτό τό σκοπό ὁ Χριστός μένει μέσα μας ἕως τῆς συντελείας τῶν αἰώνων. Χωρίς ἀμφιβολία, ὁ πλήρης παράδεισος θά πραγματωθεῖ μόνο μετά τήν παγκόσμια ἀνάσταση.
῾Η δημιουργία μεταβλήθηκε σέ πεδίο μάχης ἀνάμεσα στούς