ΣΥΓΓΝΩΜΗ (Κυριακή της Τυροφάγου)

Alexander Schmemann

Από το βιβλίο Μ. Σαρακοστή Πορεία προς το Πάσχα

Φτάσαμε πια στις τελευταίες μέρες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή. Ήδη κατά την εβδομάδα της Απόκρεω που είναι πριν από την Κυριακή της Συγγνώμης, δύο μέρες — η Τετάρτη και η Παρασκευή — ξεχωρίστηκαν να ανήκουν στη Σαρακοστή. Η Θεία Λειτουργία δεν τελέστηκε και η όλη τυπική διάταξη στις ακολουθίες έχει πάρει τα λειτουργικά χαρακτηριστικά της Μεγάλης
Σαρακοστής. Στον Εσπερινό της Τετάρτης χαιρετίζουμε τη Μεγάλη Σαρακοστή με τούτο τον ωραιότατο ύμνο:
 Ἀνέτειλε τὸ ἔαρ τῆς νηστείας,
καὶ τὸ ἄνθος τῆς μετανοίας·
ἁγνίσωμεν οὖν ἑαυτοὺς ἀδελφοί,
ἀπ ὸ παντὸς μολυσμοῦ,
τῶ φωτοδότη ψάλλοντες, εἴπωμεν·
Δόξα σοί, μ όνε φιλάνθρωπε .

Κατόπιν, το Σάββατο της Τυροφάγου η Εκκλησία μας «ποιεί μνείαν πάντων των εν ασκήσει λαμψάντων αγίων ανδρών τε και γυναικών». Οι άγιοι είναι τα πρότυπα που θ' ακολουθήσουμε, οι οδηγοί στη δύσκολη τέχνη της νηστείας και της μετάνοιας. Στον αγώνα που πρόκειται ν' αρχίσουμε δεν είμαστε μόνοι:
Δεῦτε ἅπαντες πιστοί, τὰς τῶν ὁσίων Πατέρων, χορείας ὑμνήσωμεν, Ἀντώνιον τὸν Κορυφαῖον, τὸν φαεινὸν Εὐθύμιον, καὶ ἕκαστον, καὶ πάντας ὁμοῦ, καὶ τούτων ὥσπερ Παρ άδεισον, ἄλλον τρυφῆς, τὰς πολιτείας νοητ ῶς διεξερχόμενοι, τερπνῶς ἀνακρ άξωμεν…
Έχουμε βοηθούς και παραδείγματα:
Τῶν Μοναστῶν τὰ πλήθη, τοὺς καθηγητὰς νὺν τιμῶμεν, Πατέρες ὅσιοι, δι' ὑμῶν γὰρ τρίβον, τὴν ὄντως εὐθεῖαν πορεύεσθαι ἔγνωμεν, μακάριοι ἐστὲ τῶ Χριστ ῷ δουλεύσαντες…
Τελικά έρχεται η τελευταία μέρα, που συνήθως, την ονομάζουμε Κυριακή της συγγνώμης, αλλά έχει και ένα άλλο λειτουργικό όνομα που θα πρέπει να θυμόμαστε:

Ένας αδελφός ρώτησε τον αββά Τιθόη:

“Πώς να περιφρουρήσω την καρδιά μου;”

 Κι ο Γέροντας του λέει:

“Πώς να φυλάξουμε την καρδιά μας, όταν είναι ανοικτές η γλώσσα μας και η κοιλιά μας;”

Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 18 Φεβρουαρίου 2018, Τυρινῆς (Ματθ. ς΄ 14-21)

ἶπεν ὁ Κύριος· ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παρα­πτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐ­ράνιος· ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ ­παραπτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀ­­­φήσει τὰ παραπτώματα ὑ­­­μῶν. Ὅταν δὲ νηστεύητε, μὴ ­γίνεσθε ὥσπερ οἱ ­ὑποκριταὶ σκυθρω­ποί· ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσ­ωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ­ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν. σὺ δὲ νηστεύων ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι, ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀν­­­θρώποις νηστεύων, ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ, καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ. Μὴ ­θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυ­ροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀ­φανί­­ζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσ­σουσι καὶ κλέπτουσι· θησαυ­ρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐ­­­­δὲ κλέπτουσιν· ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν.

Τὸ κλειδὶ τοῦ Παραδείσου στὰ χέρια μας

Μὲ ταπείνωση καὶ ὑπομονή

Πρόσεχε ἐπίσης ὅσο μπορεῖς καὶ τοῦτο:

Ἄν ὁ πονηρὸς ἀρχίσει νὰ σοῦ ψιθυρίζει στ' αὐτί, ὅπως ὁ ὄφις στὴν Εὔα, καὶ νὰ σοῦ ἐμβάλει σκέψεις ὑπερηφανείας ἤ κατάκρισης κατὰ τοῦ ἀδερφοῦ σου ἤ ματαιοδοξίας, μεῖνε ἀπαθὴς στὴν προσπάθεια τοῦ ψυχοφθόρου διαβόλου. Σίγουρα θὰ σηκωθεῖ ἐναντίον σου μὲ σκέψεις ἀπατηλὲς, προσπαθώντας νὰ σὲ πείσει ὅτι ὅλοι κάνουν λάθος καὶ μόνο ἐσὺ τὰ κάνεις ὅλα σωστὰ καὶ καλά. 
Φυλάξου ὅσο μπορεῖς ἀπ' αὐτὴ τὴν πτώση. Ἀγωνίσου νὰ μὴν ἐπιτρέψεις στὸ νοῦ σου σκέψεις κατάκρισης γιὰ τὸν ἀδελφό σου.
 Ὁ πειρασμὸς δὲ θὰ πάψει νὰ σπέρνει τέτοιες σκέψεις γιὰ νὰ σὲ κάνει νὰ ἐγκωμιάζεις τὸν ἑαυτό σου, λέγοντας κατὰ νοῦ: "Τί καλὰ ποὺ τὸ ἔκανα αὐτό ἤ ἐκεῖνο! Δὲ στάθηκα κοντὰ  σὲ ἐκείνους ποὺ ἀργολογοῦσαν. Δὲν ἔκανα αὐτὸ ἤ ἐκεῖνο. Τώρα τήρησα τὴν ἐντολὴ τοῦ Χριστοῦ".
Φυλάξου ὅσο μπορεῖς νὰ μὴ δεχτεῖς στὴν καρδιά καὶ τὴν ψυχή σου σκέψεις

Ψυχοσάββατο

Κυριακὴ τῆς Ἀπόκρεω (Ματθ. 25,31-46)

Το παγκόσμιο δικαστήριο

  ♱Ἐπισκόπου Αὐγουστίνου Καντιώτη

Και συναχθήσεται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη» (Ματθ. 25,32)
ΧΘΕΣ, αγαπητοί μου, ψυχοσάββατο, μνήμη δηλαδή των προσφιλών μας νεκρών. Σήμερα Κυριακή, Κυριακή της Απόκρεω.
Τι είναι απόκρεω; απόκρεω iσον αποχαιρετισμός της κρεοφαγίας, προοίμιο της αγίας και μεγάλης τεσσαρακοστής, προανάκρουσμα για αγώνες πνευματικούς. Άλλα δυστυχώς ό κόσμος, με τη σατανική ιδέα ότι τις μέρες αυτές όλα επιτρέπονται, εκτρέπεται σε μεγάλες αμαρτίες. Σήμερα λοιπόν, πού πολλοί οργιάζουν, ή αγία μας Εκκλησία ώρισε να διαβάζεται στους ναούς της Ορθοδοξίας το φοβερότερο ευαγγέλιο όλου του χρόνου, το ευαγγέλιο της μελλούσης κρίσεως. Όποιος τ' ακούει κ' έχει μέσα του ένα μόριο πίστεως και λογικής, τρέμει.
Το ευαγγέλιο μας προειδοποιεί όλους. Θα γίνη κρίσης, δικαστήριο παγκόσμιο, κι ό δικαστής πού θα μας κρίνει είναι ό Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Θα χωριστή ή άνθρωπότης σε δυο μεγάλες παρατάξεις• από τη μια οι δίκαιοι, από την άλλη οι αμετανόητοι αμαρτωλοί. Και θ' ακουστούν δύο τελεσίδικες - αμετάκλητες αποφάσεις• ή μία «Δεύτε οι ευλογημένοι του πατρός μου, κληρονομήσατε την ητοιμασμένην ημίν βασιλείαν...», ή άλλη «Πορεύεσθε άπ' εμού οί κατηραμένοι εις το πυρ το αίώνιον...», στην αιώνια κόλαση (Ματθ. 25,34,41).
—Κόλασης; Ποιος πιστεύει σήμερα κόλαση!
Ό Ιερός Χρυσόστομος λέει•

Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 3 Μαρτίου, Κυριακὴ τῆς Ἀπόκρεω

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΚΕ´ 31-46

 

Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ’ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ· καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ αὐτοὺς ἀπ’ ἀλλήλων, ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων, καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. Τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· δεῦτε, οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου· ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην καὶ ἤλθετε πρός με. Τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ ἐποτίσαμεν; πότε δέ σε εἴδομεν ξένον καὶ συνηγάγομεν, ἢ γυμνὸν καὶ περιεβάλομεν; πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ καὶ ἤλθομεν πρός σε; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. Τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων· πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ· ἐπείνασα γὰρ καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ οὐ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ οὐ περιεβάλετέ με, ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ με. Τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ καὶ αὐτοὶ λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ἢ διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε. Καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον.