Τί σημαίνει “αρχή της ινδίκτου”;

Η Εκκλησία του Χριστού εορτάζει σήμερα την αρχή της Ινδικτιώνος – από την λατινική λέξη “indictio”, η οποία σημαίνειορισμός – δηλαδή την έναρξι του εκκλησιαστικού έτους. Ο όρος προήλθε από την συνήθεια των Ρωμαίων αυτοκρατόρων να ορίζουν δια θεσπίσματος για διάστημα δεκαπέντε ετών το ποσόν του ετησίου φόρου, που εισέπρατταν αυτήν την εποχή για την συντήρησι του στρατού. Κατ’ επέκτασιν καθιερώθηκε να ονομάζωνται ινδικτιώνες και οι δεκαπενταετείς αυτοί κύκλοι που άρχισαν επί Καίσαρος Αυγούστου, τρία χρόνια πριν από την γέννησι του Χριστού.
Επειδή ο Σεπτέμβριος είναι εποχή συγκομιδής καρπών και προετοιμασίας για τον νέο κύκλο βλαστήσεως, ταίριαζε να εορτάζουν οι χριστιανοί την αρχή

Ἀρχὴ τῆς Ἰνδίκτου

Σήμερα η Εκκλησία μας εορτάζει την Αρχή της Ινδίκτου, δηλαδή αρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους. Για την περίπτωση αυτή, ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει στον Συναξαριστή του:

«Πρέπει να ηξεύρωμεν, αδελφοί, ότι η του Θεού αγία Eκκλησία εορτάζει σήμερον την Iνδικτιώνα, διά τρία αίτια. Πρώτον, επειδή και αυτή είναι αρχή του χρόνου. Διά τούτο και κοντά εις τους παλαιούς Pωμάνους πολλά ετιμάτο αυτή εξ αρχαίων χρόνων. Iνδικτιών δε κατά την ρωμαϊκήν, ήτοι λατινικήν γλώσσαν, θέλει να ειπή ορισμός. Kαι δεύτερον εορτάζει ταύτην η Eκκλησία, επειδή και κατά την σημερινήν ημέραν, επήγεν ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός μέσα εις την Συναγωγήν των Iουδαίων, και εδόθη εις αυτόν το Bιβλίον του Προφήτου Hσαΐου, καθώς γράφει ο Eυαγγελιστής Λουκάς (Λουκ. δ΄). Tο οποίον Bιβλίον ανοίξας ο Kύριος, ω του θαύματος!

Τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Κυριακῆς 1 Σεπτεμβρίου 2019 (Ἀρχή τῆς Ἰνδίκτου) - Κατά Λουκ. δ΄ 16-22

Καὶ ἦλθεν εἰς Ναζαρέτ, οὗ ἦν τεθραμμένος, καὶ εἰσῆλθεν κατὰ τὸ εἰωθὸς αὐτῷ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων εἰς τὴν συναγωγήν, καὶ ἀνέστη ἀναγνῶναι. Καὶ ἐπεδόθη αὐτῷ βιβλίον Ἡσαΐου τοῦ προφήτου, καὶ ἀναπτύξας τὸ βιβλίον εὗρεν τὸν τόπον οὗ ἦν γεγραμμένον· Πνεῦμα Κυρίου ἐπ’ ἐμέ, οὗ εἵνεκεν ἔχρισέ με εὐαγγελίσασθαι πτωχοῖς ἀπέσταλκέ με ἰάσασθαι τοὺς συντετριμμένους τὴν καρδίαν, κηρύξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν καὶ τυφλοῖς ἀνάβλεψιν, ἀποστεῖλαι τεθραυσμένους ἐν ἀφέσει, κηρύξαι ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν. Καὶ πτύξας τὸ βιβλίον ἀποδοὺς τῷ ὑπηρέτῃ ἐκάθισε· καὶ πάντων ἐν τῇ συναγωγῇ οἱ ὀφθαλμοὶ ἦσαν ἀτενίζοντες αὐτῷ. ἤρξατο δὲ λέγειν πρὸς αὐτοὺς ὅτι Σήμερον πεπλήρωται ἡ γραφὴ αὕτη ἐν τοῖς ὠσὶν ὑμῶν. Καὶ πάντες ἐμαρτύρουν αὐτῷ καὶ ἐθαύμαζον ἐπὶ τοῖς λόγοις τῆς χάριτος τοῖς ἐκπορευομένοις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ καὶ ἔλεγον· Οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς Ἰωσὴφ;

Ὁ καθηγητὴς Τσελεγγίδης τάσσεται στὸ πλευρὸ τοῦ Μητρ. Μόρφου. Μὲ πατερικὲς θέσεις ἀναιρεῖ τὶς ψεύτικες καὶ ἀθεολόγητες κατηγορίες

 

Εἶναι ρατσισμὸς ἡ γνωστοποίηση τῆς ἁμαρτίας ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία;
Γράφει ὁ Δημήτριος Τσελεγγίδης, τ.Καθηγητὴς Δογματικῆς Θεολογίας τῆς Θεολογικῆς ΑΠΘ

 

 

Μέ ἀφορμή τό θέμα πού δημιουργήθηκε στήν Κύπρο, ἐξαιτίας κάποιων ἀναφορῶν τοῦ Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεοφύτου στήν ὁμοφυλοφιλία, θά ἤθελα νά δώσω τό θεολογικό πλαίσιο κατανοήσεως τῶν σαρκικῶν σχέσεων στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας.
Οἱ κατά φύση σαρκικές σχέσεις ἀνδρός καί γυναικός ἐντός τῆς Ἐκκλησίας ἔχουν τήν πλήρη πνευματική νομιμοποίησή τους, μόνο μέσα στό πλαίσιο τοῦ γάμου. Καί ὅπως χαρακτηριστικά σημειώνει ὀ Ἀπόστολος Παῦλος: «Τίμιος ὁ γάμος ἐν πᾶσι καί ἡ κοίτη ἀμίαντος» (Ἑβρ. 13, 4). Γι’ αὐτό καί καταδικάζει τίς ἐκτός τοῦ γάμου σαρκικές ἐκτροπές, λέγοντας: «πόρνους καί μοιχούς κρινεῖ ὁ Θεός» (Ἑβρ. 13, 4).
Ἐνῶ δηλαδή ἡ κατά φύση ψυχοσωματική σχέση τοῦ ἄνδρα καί τῆς γυναίκας, στό πλαίσιο τοῦ γάμου, τούς καθιστᾶ μιά ἀνθρώπινη ὀντότητα, τούς ἑνοποιεῖ «εἰς σάρκα μίαν» (Μκ. 10, 8 καί Ἐφ. 5, 31), ὅταν ἡ σχέση αὐτή γίνεται ἐν Χριστῷ καί ὄχι ἐρήμην Του, ἡ ἕνωσή τους ἀποκτᾶ κατεξοχήν πνευματικό περιεχόμενο. Τοῦτο, πρακτικῶς, σημαίνει ὅτι ὁ Χριστός μέ τήν Χάρη Του ἐμπλουτίζει ἀκτίστως αὐτήν τήν σχέση, ἡ ὁποία ἀπό κατά φύση δυαδική σχέση γίνεται χαρισματικῶς τριαδική σχέση. Γίνεται, δηλαδή, μία ὀντολογικοῦ χαρακτῆρα ἑνότητα ἀνδρός – γυναικός – καί Χριστοῦ. Ἡ ἑνότητα αὐτή, βέβαια, δέν ἔχει μηχανιστικό χαρακτῆρα, ἀλλά ὑπάρχει καί συντηρεῖται μυστηριακῶς, ἐνόσω οἱ σύζυγοι τηροῦν ἀγαπητικῶς τίς προδιαγραφές τοῦ εἶναι τους καί κατεξοχήν τήν ἐντολή τῆς ἀναφορᾶς τους «εἰς Χριστόν καί εἰς τήν Ἐκκλησίαν» (Ἐφ. 5, 32), ἐπειδή ὁ θεμελιώδης παράγοντας τῆς ἑνότητάς τους σ’ αὐτήν τήν τριαδική πλέον σχέση εἶναι ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός διά τῆς ἀκτίστου Χάριτός Του.

Μέ βάση αὐτά τά προαπαιτούμενα τῶν σαρκικῶν σχέσεων, ἡ πορνεία, ἡ μοιχεία, ἀλλά ἀκόμη καί αὐτή ἡ σαρκική ἐπιθυμία τους ἀκυρώνουν στήν πράξη τήν ὀντολογία τοῦ γάμου καί τόν σκοπό του, πού εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ τελείωση τῶν συζύγων μέ τήν καθημερινή ἄσκηση τῆς ἀνιδιοτελοῦς ἀγάπης μεταξύ τους.


Οἱ ὁμοφυλοφιλικές σχέσεις καταδικάζονται ἀπό τήν Ἁγία Γραφή (βλ. σχετ. Γέν. 19, 4-28, Λευιτ. 20, 13, Ρωμ. 1, 26-32, Α΄ Κορ. 6, 9-10, Α΄ Τιμ. 1, 10, Ἰούδ. 7) καί τήν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας ἐξίσου μέ τήν πορνεία καί τήν μοιχεία, ὄχι ἁπλῶς ὡς ἀκάθαρτες ἠθικῶς πράξεις, ἀλλά κυρίως καί πρωτίστως ὡς ἀντικείμενες στήν ὀντολογία τοῦ «γάμου» Χριστοῦ καί Ἐκκλησίας, τοῦ «γάμου» ἐκείνου πού εἰκονίζει ὁ γάμος τῶν πιστῶν –τοῦ ἄνδρα καί τῆς γυναίκας- ἐντός τῆς Ἐκκλησίας. Μέσα στό πνεῦμα αὐτό, γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στούς Κορινθίους: «...τά μέλη τοῦ Χριστοῦ ποιήσω πόρνης μέλη;» (Α΄ Κορ. 6, 15). Ἡ πορνεία, ἡ μοιχεία καί ἡ ὁμοφυλοφιλία καταστρέφουν τήν ἑνότητα τῶν πιστῶν μέ τόν Χριστό καί μεταξύ τους. Γι’ αὐτό, ἐνόσω παραμένουν σ’ αὐτές τίς ἄρρωστες σχέσεις οἱ πιστοί, δέν μποροῦν νά κληρονομήσουν τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ (βλ. σχετ. Α΄ Κορ. 6, 9-10), οὔτε καί νά ἔχουν τήν πρόγευσή της στήν παροῦσα ζωή τους.

Ἑπομένως, εἶναι εὐνόητο ὅτι ἡ ἀπόρριψη τῶν παραπάνω σαρκικῶν σχέσεων ἀπό τούς πιστούς καί τήν ἡγεσία τῆς Ἐκκλησίας, σέ καμμία περίπτωση δέν συνιστᾶ ρατσιστικοῦ χαρακτῆρα κατηγοριοποίηση τῶν πιστῶν, πού ἔχουν αὐτές τίς σχέσεις. Ἀπεναντίας, εἶναι

Ὁ μακάριος ἄνθρωπος. Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ

Ψάλλει ὁ πνευματοφόρος θεῖος ψαλμωδός, ἀγγίζοντας τίς ἠχηρές χορδές τοῦ ψαλτηρίου του.
Δέν μποροῦσα νά τόν προσέξω, ὅσο βρισκόμουν στούς δυνατούς θορύβους του κόσμου. Τώρα, στήν ἡσυχία τῆς μονώσεως, ἀρχίζω ν᾿ ἀφουγκράζομαι τόν μυστικό ψαλμωδό. Τώρα οἱ ἥχοι καί ὁ ὕμνος του μοῦ γίνονται πιό κατανοητοί. Σάν ν᾿ ἀπέκτησα δυό νέες ἱκανότητες, τήν ἱκανότητα νά τόν προσέχω καί τήν ἱκανότητα νά τόν κατανοῶ. Οἱ ἥχοι του γεννοῦν μέσα μου ἕνα πρωτόγνωρο αἴσθημα καί τά λόγια του μιά καινούργια ἀντίληψη, ἀντίληψη θαυμαστή, ναί, θαυμαστή, σάν τή θεία σοφία.

Σαούλ, πάψε νά παραφέρεσαι! Ἄς φύγει μακριά σου τό πονηρό πνεῦμα! Γιατί τώρα ψάλλει ὁ ἅγιος Δαβίδ, παίζει τό μελωδικό του ψαλτήρι!

Σαούλ ἀποκαλῶ τόν νοῦ μου, πού ἀναστατώνεται καί ταράζεται ἀπό τούς λογισμούς τοῦ πονηροῦ κοσμοκράτορα. Αὐτός, ὁ νοῦς μου, τόσο κατά τήν πλάση του ὅσο καί κατά τή λύτρωσή του ἀπό τή θυσία τοῦ Θεανθρώπου, ὁρίστηκε ἀπό τόν Θεό βασιλιάς καί κυρίαρχος τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματός μου. Ἔγινε, δηλαδή, ὅ,τι καί ὁ Σαούλ. Μόλις ἐγκαθιδρύθηκε ἡ βασιλεία τοῦ Ἰσραήλ.

Παρακούοντας, ὅμως, ὁ νοῦς μου τόν Θεό, καταπατώντας τίς ἐντολές Του καί φεύγοντας μακριά Του, στερήθηκε τό ἀξίωμά του καί τή θεία χάρη. Οἱ ψυχικές καί οἱ σωματικές μου δυνάμεις δέν ὑποτάσσονται πιά σ᾿ αὐτόν. Καί ὁ ἴδιος βρίσκεται κάτω ἀπό τήν ἐπήρεια τοῦ πονηροῦ πνεύματος.

Ψάλλει ὁ ἅγιος Δαβίδ. Προαναγγέλλει τά λόγια τοῦ οὐρανοῦ. Οἱ ἥχοι τοῦ ψαλτηρίου του εἶναι ἥχοι οὐράνιοι. Καί θέμα τῶν ὕμνων του εἶναι ἡ μακαριότητα τοῦ ἀνθρώπου.

Ἀδελφοί, ἄς ἀκούσουμε τή θεία διδασκαλία πού περιέχεται στή θεία ψαλμωδία! Ἄς ἀκούσουμε τίς λέξεις μέ τίς ὁποῖες μᾶς μιλᾶ καί τούς ἥχους μέ τούς ὁποίους μᾶς βροντοφωνάζει ὁ οὐρανός!

Ἐσεῖς πού ἀναζητᾶτε τήν εὐτυχία, ἐσεῖς πού κυνηγᾶτε τήν ἡδονή, ἐσεῖς πού διψᾶτε γιά ἀπόλαυση, ἐλᾶτε! Ἀκοῦστε τήν ἱερή ψαλμωδία, ἀκοῦστε τή σωτήρια διδαχή! Ὥς πότε θά περιπλανιέστε, ὥς πότε θά ψάχνετε στίς λαγκαδιές καί τά βουνά, στίς ἀδιάβατες ἐρημιές καί τά πυκνά δάση; Ὥς πότε θά βασανίζεστε, κάνοντας

Στήν ἀποκεφάλιση τοῦ μεγάλου Προδρόμου καί Βαπτιστῆ τοῦ Χριστοῦ Ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου

Ἡ ὀρθόδοξη ἐκκλησιαστική συνείδηση, ἐπεφύλαξε ἰδιαίτερη τιμή στό πρόσωπο τοῦ Τιμίου Προδρόμου. Ζώντας οἱ ἅγιοι Πατέρες μας

α) Θεόδωρος Στουδίτης,
β) Γρηγόριος Παλαμᾶς,
γ) Ἀνδρέας Κρήτης,
δ) Σωφρόνιος Ἱεροσολύμων,
μέσα στή χαρά τῆς Βασιλείας ὑμνοῦν καί προβάλλουν, ἐκεῖνον πού ἔγινε γιά τούς ἀνθρώπους ὅλων τῶν ἐποχῶν ὁ προμηνυτής καί ὁ ἑτοιμαστής τῆς πορείας τους πρός τήν “Χώρα τῶν ζώντων” .

 

Ἀπόσπασμα

Τοῦ Ὁσίου Πατέρα μας Θεοδώρου,
ἡγουμένου τῆς Μονῆς Στουδίου
Ἐγκώμιο
Στήν ἀποκεφάλιση τοῦ μεγάλου Προδρόμου
καί Βαπτιστῆ τοῦ Χριστοῦ

αΆ. -Λαμπρή καί θεοχαρμόσυνη εἶναι, εὐσεβεῖς χριστιανοί, ἡ πανήγυρη πού μᾶς συγκέντρωσε σήμερα γιά νά γιορτάσουμε πνευματικά. Πολύ σωστά χαρακτηρίζεται λαμπρή, γιατί φεγγοβολάει καί ἀπό αὐτό ἀκόμα τό ὄνομα ἐκείνου πού σήμερα τιμᾶμε, ἐπειδή αὐτός καί εἶναι καί ὀνομάζεται λυχνάρι2 τοῦ φωτός1. Δέν εἶναι βέβαια λυχνάρι πού μᾶς περιλούζει μέ ὑλικό φῶς, γιατί τότε δέν θά ἦταν διαρκής καί ἀδιάκοπη ἡ λάμψη του καί θά χανόταν κάθε φορά πού θά ’μπαινε μπροστά του κάποιο ἐμπόδιο. Ἀλλ’ εἶναι φῶς πού δείχνει τήν ἀστραφτερή λαμπρότητα τῆς θείας χάριτος στά κατάβαθα τῆς καρδιᾶς ἐκείνων πού ἔχουν συγκεντρωθεῖ γιά νά γιορτάσουν τή μνήμη του καί ἀνεβάζει τό νοῦ στό νά στοχάζεται τά παθήματα τοῦ δικαίου ἄνδρα, ὥστε βλέποντας μέ τά μάτια τῆς ψυχῆς τό μακάριο ἐκεῖνο μαρτύριο, νά γεμίσουμε μέ πνευματική εὐφροσύνη.

Σέ καμία περίπτωσι βέβαια, ἡ θέα τοῦ χυμένου καταγῆς αἵματος κάποιου ἄλλου ἀποκεφαλισμένου ἀνθρώπου, δέν θά ’φερνε εὐχαρίστηση. Οὔτε τό ἄκουσμα μιᾶς τέτοιας εἴδησης θά προκαλοῦσε σεβασμό στή μνήμη τοῦ ἀποθαμένου. Γιατί πῶς θά μποροῦσε ὁ ἄνθρωπος, πού ἀπό φυσικοῦ του ἀγαπάει τή ζωή, νά χαρεῖ μία αἱμορραγία πού ὁδηγεῖ στό θάνατο; Ἀντίθετα, πολύ περισσότερο, τό θέαμα αὐτό θά τόν ὁδηγοῦσε σέ ἀπέχθεια, οἶκτο καί κακολογία τῆς πράξεως, ἐκτός ἄν παραλογιζόταν καί ἀποθηριωνόταν, μή μπορώντας νά ἀντιδράσει λογικά σ’ αὐτά πού βλέπει, ὅπως ἀκριβῶς κάνουν τά διάφορα ζῶα πού δέν ἔχουν λογική. Χαίρονται δηλαδή, κακαρίζουν καί χοροπηδᾶνε οἱ

Ἀποτομή κεφαλῆς Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου

Γιὰ τὴν προσευχή.

Διδαχή την Θ’ Κυριακή του Ματθαίου για τη βοήθεια του Θεού στον άνθρωπο που θλίβεται (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ)

Ο ΑΓΙΟΣ απόστολος Πέτρος, όπως ακούσαμε σήμερα στο Ευαγγέλιο, όταν είδε κάποτε τον Κύριο να βαδίζει πάνω στην τρικυμισμένη θάλασσα, Του είπε: «Δώσε μου εντολή να έρθω κοντά Σου περπατώντας πάνω στα νερά». Και παίρνοντας την εντολή από τον παντοδύναμο Κύριο, κατέβηκε από το καΐκι, όπου βρισκόταν, και άρχισε να βαδίζει πάνω στα νερά, τα οποία ήταν σαν να είχαν στερεοποιηθεί κάτω από τα πόδια του. Όσο πίστευε ο Πέτρος στην εντολή του Κυρίου, όσο ήταν προσηλωμένος με τον νου και την καρδιά του σ’ αυτή την εντολή, βάδιζε πάνω στο υγρό στοιχείο όπως στη στεριά. Αλλά ο άνεμος ήταν πολύ δυνατός και τα κύματα σηκώνονταν ψηλά. Ο Πέτρος, στρέφοντας την προσοχή του σ’ αυτά, άφησε να εισχωρήσει μέσα του κάποιος φόβος, φόβος που από έναν επιφανειακό κριτή θα χαρακτηριζόταν φυσικός και εύλογος. Τότε, όμως, άρχισε να βουλιάζει. «Κύριε, σώσε με!», κραύγασε στον Χριστό. Κι Εκείνος, απλώνοντάς του το χέρι, τον έσωσε από τον πνιγμό, λέγοντας: «Ολιγόπιστε, γιατί σε κυρίεψε ή αμφιβολία;».

 Όλοι μας βαδίζουμε πάνω στα άστατα κύματα της θάλασσας του βίου, που σείεται και αναταράζεται από τις τόσες συμφορές και δυσκολίες· όλοι μας βαδίζουμε πάνω σ’ αυτά τα κύματα και κατευθυνόμαστε προς τις πύλες του θανάτου, για να κριθούμε από τον Θεό. Πόσο επισφαλής είναι κάτω από τα πόδια μας η θάλασσα του βίου! Δεν μπορούμε