Ἱερά Μονή Παναγίας Δουραχάνης

 

«Λίγα λουλούδια ἀπό τόν κῆπο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου»

 

 Ὁμιλία γιά τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή μακαριστοῦ Γέροντος Χρυσοστόμου Ἁγιονικοδημίτου

Ἀδελφοί μου,

Ἀληθινά, ὀφείλω νά σᾶς εὐχαριστήσω, διότι μέ καλέσατε νά σᾶς ὁμιλήσω καί γίνατε ἔτσι αἰτία νά μελετήσω λίγο καί νά ἀσχοληθῶ μέ ἕναν μεγάλο Ἅγιο τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Σιναΐτη, νά μαζέψω λίγα ἄνθη ἀπό τήν σοφή διδασκαλία του, ἡ ὁποία ἔχει ὡς στόχο νά ὁδηγήσει τήν ζωή μας στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί στήν σωτηρία τῆς ψυχῆς μας.

Ἀδελφοί μου, γνωρίζετε ὅτι:

Ὑπάρχει κάτι πού εἶναι πιό μεγάλο ἀπό τήν γῆ. Καί αὐτό εἶναι ἡ θάλασσα.

Ὑπάρχει κάτι πού εἶναι πιό μεγάλο καί ἀπό τήν θάλασσα. Καί αὐτό εἶναι ὁ οὐρανός.

Ὑπάρχει καί κάτι πού εἶναι πιό μεγάλο καί ἀπό τόν οὐρανό. Καί αὐτό εἶναι ἡ ψυχή ἑνός ἀνθρώπου.

Ὦ!!! Ἡ ψυχή ἑνός ἀνθρώπου, πόσο μεγάλη εἶναι!!!

Θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ πνοή τοῦ Θεοῦ, εἶναι αὐτό πού ἀπό τόν Θεόν ἐξῆλθε καί εἰς τόν ἄνθρωπον εἰσῆλθε. Ἐνεφύσησε ὁ Θεός εἰς τόν χοϊκόν ἄνθρωπον καί ἔδωσε εἰς αὐτόν τόν ἄνθρωπον πνοήν ζῶσαν.

Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ πνοή τοῦ Θεοῦ, εἶναι τό ζωντάνεμα, θά λέγαμε, τοῦ Θεοῦ εἰς τόν κόσμον ὁλόκληρον, εἶναι ἡ παρουσία καί ἡ ἐνθύμηση τοῦ Θεοῦ σ᾿ ὁλόκληρη τήν κτίση. Ὁ ἄνθρωπος ἐπλάσθη κατ᾿ εἰκόνα καί καθ᾿ ὁμοίωσιν τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος ἔχει τήν δυνατότητα νά γίνει κατά χάριν Θεός.

«Ὑμεῖς θεοί ἐστε καί υἱοί Ὑψίστου πάντες», ἀναφέρει ὁ Ψαλμωδός (Ψαλμ. 81,6).

Αὐτή εἶναι ἡ πραγματική κατάσταση πού μᾶς ἁρμόζει, ἀδελφοί μου. Γεννηθήκαμε καί ἤλθαμε στόν κόσμον μέ ἕναν προορισμό καί ἕναν σκοπό: Νά γίνουμε Ἅγιοι. Γι᾿ αὐτό, ὅπου καί νά βρισκόμαστε, ὅ,τι καί νά κάμουμε, πρέπει νά ἐργαζόμεθα τήν Ἁγιότητα. Στή ζωή αὐτή μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ μποροῦμε νά πετύχουμε τήν Ἁγιότητα. «Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγώ ἅγιός εἰμι». Μᾶς προτρέπει ὁ ἀπόστολος Πέτρος στήν Α΄ Καθολική Ἐπιστολή του (Α΄ Πέτρ. 1,16). Ἐάν ἀποτύχουμε, φανερώνουμε τήν ἀποστροφή μας πρός τόν Θεό καί ἡ ζωή μας τότε γίνεται χαρά τῶν δαιμόνων.

Ἡ περίοδος αὐτή μέσα στήν ὁποία ζοῦμε, μᾶς δίνει τήν δυνατότητα τουλάχιστον νά δώσουμε στόν Θεόν τήν προαίρεσή μας. Καί Ἐκεῖνος

Ἐρχόμενος ὁ Κύριος...

 

Ἱδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται

 

«Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος, ὅν εὑρήσει γρηγοροῦντα·ἀνάξιος δέ πάλιν, ὅν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα. Βλέπε οὖν ψυχή μου, μή τῷ ὕπνῳ κατενεχθῇς, ἵνα μή τῷ θανάτῳ παραδοθῇς, καί τῆς Βασιλείας ἔξω κλεισθῇς· ἀλλά ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος εἶ ὁ Θεός ἡμῶν, προστασίαις τῶν ἀσωμάτων, σῶσον ἡμᾶς.»

 

Ὡς φῶτα σωστικά...

 

Τὰ Πάθη τὰ σεπτά, ἡ παροῦσα ἡμέρα,
ὡς φῶτα σωστικά, ἀνατέλλει τῷ Κόσμῳ,
Χριστὸς γὰρ ἐπείγεται, τοῦ παθεῖν ἀγαθότητι,
ὁ τὰ σύμπαντα, ἐν τῇ δρακὶ περιέχων,
καταδέχεται, ἀναρτηθῆναι ἐν ξύλῳ,
τοῦ σῶσαι τὸν ἄνθρωπον.

 

«Τά τάλαντα…» Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου

 

Πρόσεξε δέ ὅτι παντοῦ δέν ἀπαιτεῖ ἀμέσως αὐτά πού ἐνεπιστεύθη. Διότι εἰς τήν παραβολήν τοῦ ἀμπελῶνος (Ματθ. 21, 33), ἀφοῦ τόν παρέδωκεν εἰς τούς γεωργούς, ἀπεδήμησε. Καί ἐδῶἐνεπιστεύθη τά τάλαντα καί ἀπεδήμησε. Διά νά μάθῃς μ᾽ αὐτό τήν μακροθυμίαν Του. Ἐγώ δέ νομίζω ὅτι λέγοντας αὐτά ὑπαινίσσεται καί τήν Ἀνάστασιν. Μόνον πού ἐδῶ δέν ἀναφέρονται πλέον γεωργοί καί ἀμπελών, ἀλλά ὅλοι εἶναι ἐργάται. Διότι δέν ἀναφέρεται μόνον στούς ἄρχοντας, οὔτε στούς Ἰουδαίους, ἀλλά σέ ὅλους. Καί ἐκεῖνοι μέν πού προσφέρουν ὁμολογοῦν μέ εὐγνωμοσύνη καί τάἰδικά τους, ἀλλά καί ὅσα τούς ἔδωκεν ὁ δεσπότης. Ἔτσι ὁ μέν ἕνας λέγει: «Κύριε, πέντε τάλαντα μοῦ ἔδωσες», ὁ δέ ἄλλος λέγει «δύο», δεικνύοντες ὅτι ἀπό Ἐκεῖνον ἔλαβαν τό κεφάλαιον τῆς ἐργασίας των, καί Τοῦ ἀναγνωρίζουν μεγάλην χάριν, καί ἀποδίδουν τό πᾶν εἰς Αὐτόν.

Τί λέγει λοιπόν ὁ δεσπότης; «Εὖγε, δοῦλε καλέ» (διότι αὐτό εἶναι ἴδιον τοῦ ἀγαθοῦ, τό νά βλέπῃ εἰς τόν πλησίον) «καί πιστέ• εἰς ὀλίγα ἐφάνηκες πιστός, εἰς πολλά θά σέ ἐγκαταστήσω. Εἴσελθε εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου σου», δηλώνων μέ τήν ἀπάντησιν αὐτήν ὅλην τήν μακαριότητα. Δέν μιλάει ὅμως καί ὁ ἄλλος ἔτσι, ἀλλά πῶς; «Ἐγνώριζα ὅτι εἶσαι σκληρός ἄνθρωπος καί ὅτι θερίζεις ἐκεῖ ὅπου δέν ἔσπειρες καί μαζεύεις ἐκεῖ ὅπου δέν ἐσκόρπισες. Καί ἐπειδή ἐφοβήθηκα, ἔκρυψα τό τάλάντόν σου. Ὁρίστε, πάρε πίσω αὐτό πού εἶναι ἰδικόν σου». Τί τοῦ ἀπαντᾶ λοιπόν ὁ Δεσπότης; «Ἔπρεπε νά βάλῃς τά χρήματά σου στούς τραπεζίτας», δηλαδή, ἔπρεπε νά ὁμιλήσῃ, νά παραινέσῃ, νά συμβουλεύσῃ. Ἀλλά δέν πείθονται; Αὐτό δέν ἀφορᾷ ἐσένα. Τί θά μποροῦσε νά γίνῃ περισσότερο λογικό ἀπό αὐτό;

Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται

 

                                                       Τό Τροπάριον

«Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος, ὅν εὑρήσει γρηγοροῦντα·ἀνάξιος δέ πάλιν, ὅν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα. Βλέπε οὖν ψυχή μου, μή τῷ ὕπνῳ κατενεχθῇς, ἵνα μή τῷ θανάτῳ παραδοθῇς, καί τῆς Βασιλείας ἔξω κλεισθῇς· ἀλλά ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος εἶ ὁ Θεός ἡμῶν, προστασίαις τῶν ἀσωμάτων, σῶσον ἡμᾶς.»

                            ΕΡΜΗΝΕΙΑ

Νά, ὁ Νυμφίος ἔρχεται στό μέσο τῆς νύχτας, κι εὐτυχισμένος θά εἶναι ὁ δοῦλος πού θά τόν βρεῖ (ὁ Νυμφίος) ξάγρυπνο νά τόν περιμένει· ἀνάξιος ὅμως πάλι θά εἶναι ἐκεῖνος, πού θά τόν βρεῖ ράθυμο καί ἀπροετοίμαστο. Βλέπε, λοιπόν, ψυχή μου νά μή βυθιστεῖς στόν πνευματικό ὕπνο, γιά νά μήν παραδοθεῖς στό θάνατο (τῆς ἁμαρτίας) καί νά μείνεις ἔξω τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά ἀνάνηψε κράζοντας· Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος εἶσαι ἐσύ ὁ Θεός· σῶσε μας διά τῆς προστασίας τῶν ἐπουρανίων Ἀσωμάτων Δυνάμεων (τῶν Ἀγγέλων).

Μετά τήν ψαλμωδία τοῦ Ἀλληλουϊαρίου, στό ὁποῖο ἀπευθύνεται αἶνος πρός τό Θεό, ἀφοῦ προηγηθεῖ ἡ αἴτηση τιμωρίας τῶν ἐχθρῶν Του (τοῦ ἀπαίδευτου λαοῦ καί τῶν ἐνδόξων τῆς γῆς), τό τροπάριο εἰσέρχεται στήν καθαρή ὑπόθεση τῶν πιστῶν Χριστιανῶν.

Ἡ σχέση τους μέ τό Χριστό παρομοιάζεται μέ γάμο,

Ἀπό τήν Μ.Δευτέρα μέχρι καί τήν Μ.Τετάρτη

                                                       Πρωτ. Αλεξάνδρου Σμέμαν
Αὐτὲς οἱ τρεῖς ἡμέρες, τὶς ὁποῖες ἡ Ἐκκλησία ὀνομάζει Μεγάλες καὶ Ἅγιες, ἔχουν, μέσα στὸ λειτουργικὸ κύκλο τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας, ἕναν καθοριστικὸ σκοπό. Τοποθετοῦν ὅλες τὶς ἱερὲς ἀκολουθίες στὴν προοπτική του Τέλους· μᾶς ὑπενθυμίζουν τὸ ἐσχατολογικὸ νόημα τοῦ Πάσχα. Συχνὰ ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα χαρακτηρίζεται σὰν περίοδος γεμάτη μὲ «ὡραιότατες παραδόσεις» καὶ «ἔθιμα», σὰν ξεχωριστὸ τμῆμα τοῦ ἑορτολογίου μας. Τὰ ζοῦμε ὅλα αὐτὰ ἀπὸ τὴν παιδική μας ἡλικία σὰν ἕνα ἐλπιδοφόρο γεγονὸς ποὺ γιορτάζουμε κάθε χρόνο, θαυμάζουμε τὴν ὀμορφιὰ τῶν ἀκολουθιῶν, τὶς ἐπιβλητικὲς πομπὲς καὶ προσβλέπουμε μὲ κάποια ἀνυπομονησία στὸ Πασχαλινὸ τραπέζι… Καὶ ὑστέρα, ὅταν ὅλα αὐτὰ τελειώσουν, ξαναρχίζουμε τὴν κανονική μας ζωή.

Ἀλλὰ ἄραγε καταλαβαίνουμε πὼς ὅταν ὁ κόσμος ἀρνήθηκε τὸν Σωτήρα του, ὅταν ὁ Ἰησοῦς «ἤρξατο ἀδημονεῖν» καὶ ἔλεγε: «περίλυπος ἐστὶν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου», καὶ ὅταν πέθανε στὸ Σταυρό, τότε ἡ «κανονικὴ ζωὴ» σταμάτησε; Δὲν εἶναι πιὰ δυνατὸν νὰ ὑπάρξει «κανονικὴ ζωὴ» γιατί ἀκριβῶς αὐτοὶ ποὺ φώναζαν «Σταὺρωσον Αὐτόν!», αὐτοὶ ποὺ Τὸν ἔφτυναν καὶ Τὸν κάρφωναν στὸ Σταυρὸ ἦταν… «κανονικοὶ ἄνθρωποι». Τὸν μισοῦσαν καὶ Τὸν σκότωσαν ἀκριβῶς γιατί τοὺς τάραξε, τοὺς χάλασε τὴν «κανονικὴ» ζωή τους. Καὶ ἦταν πραγματικὰ ἕνας τέλεια «κανονικὸς» κόσμος αὐτὸς ποὺ προτίμησε τὸ σκοτάδι καὶ τὸ θάνατο ἀπὸ τὸ φῶς καὶ τὴ ζωή… Μὲ τὸ θάνατο ὅμως τοῦ Χριστοῦ ὁ «κανονικὸς» κόσμος καὶ ἡ «κανονικὴ» ζωὴ καταδικάστηκαν ἀμετάκλητα. Ἢ μᾶλλον, θὰ

Ἱερά Μονή Παναγίας Δουραχάνης