ΣΥΓΓΝΩΜΗ (Κυριακή της Τυροφάγου)

 

Alexander Schmemann

Από το βιβλίο Μ. Σαρακοστή Πορεία προς το Πάσχα

Φτάσαμε πια στις τελευταίες μέρες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή. Ήδη κατά την εβδομάδα της Απόκρεω που είναι πριν από την Κυριακή της Συγγνώμης, δύο μέρες — η Τετάρτη και η Παρασκευή — ξεχωρίστηκαν να ανήκουν στη Σαρακοστή. Η Θεία Λειτουργία δεν τελέστηκε και η όλη τυπική διάταξη στις ακολουθίες έχει πάρει τα λειτουργικά χαρακτηριστικά της Μεγάλης
Σαρακοστής. Στον Εσπερινό της Τετάρτης χαιρετίζουμε τη Μεγάλη Σαρακοστή με τούτο τον ωραιότατο ύμνο:
 Ἀνέτειλε τὸ ἔαρ τῆς νηστείας,
καὶ τὸ ἄνθος τῆς μετανοίας·
ἁγνίσωμεν οὖν ἑαυτοὺς ἀδελφοί,
ἀπ ὸ παντὸς μολυσμοῦ,
τῶ φωτοδότη ψάλλοντες, εἴπωμεν·
Δόξα σοί, μ όνε φιλάνθρωπε .

Κατόπιν, το Σάββατο της Τυροφάγου η Εκκλησία μας «ποιεί μνείαν πάντων των εν ασκήσει λαμψάντων αγίων ανδρών τε και γυναικών». Οι άγιοι είναι τα πρότυπα που θ' ακολουθήσουμε, οι οδηγοί στη δύσκολη τέχνη της νηστείας και της μετάνοιας. Στον αγώνα που πρόκειται ν' αρχίσουμε δεν είμαστε μόνοι:
Δεῦτε ἅπαντες πιστοί, τὰς τῶν ὁσίων Πατέρων, χορείας ὑμνήσωμεν, Ἀντώνιον τὸν Κορυφαῖον, τὸν φαεινὸν Εὐθύμιον, καὶ ἕκαστον, καὶ πάντας ὁμοῦ, καὶ τούτων ὥσπερ Παρ άδεισον, ἄλλον τρυφῆς, τὰς πολιτείας νοητ ῶς διεξερχόμενοι, τερπνῶς ἀνακρ άξωμεν…
Έχουμε βοηθούς και παραδείγματα:
Τῶν Μοναστῶν τὰ πλήθη, τοὺς καθηγητὰς νὺν τιμῶμεν, Πατέρες ὅσιοι, δι' ὑμῶν γὰρ τρίβον, τὴν ὄντως εὐθεῖαν πορεύεσθαι ἔγνωμεν, μακάριοι ἐστὲ τῶ Χριστ ῷ δουλεύσαντες…
Τελικά έρχεται η τελευταία μέρα, που συνήθως, την ονομάζουμε Κυριακή της συγγνώμης, αλλά έχει και ένα άλλο λειτουργικό όνομα που θα πρέπει να θυμόμαστε:
«της από του Παραδείσου της τρυφής ε ξορίας τ ου Π ρωτόπλαστου Α δάμ». Τ ο όνομα αυτό συνοψίζει ουσιαστικά την  πλήρη προπαρασκευή για τη Μεγάλη Σαρακοστή. Ξέρουμε ότι ο άνθρωπος πλάστηκε

Αναμνήσεις μιας άλλης εποχής από τον 82χρονο Γιώργο Μακρίδη

 

 

 

Στα Γιάννενα, χιλιάδες μαθητές πέρασαν από το φροντιστήριό του και πολλές εκατοντάδες με δωρεάν φοίτηση. Ο κος Γιώργος εφόσον συνταξιοδοτήθηκε, αφιέρωσε όλη τη ζωή του προσφέροντας στο Μοναστήρι της Παναγίας της Ντουραχάνης, όπου εκεί τον συναντήσαμε. 

Μας μίλησε για τον ξεριζωμό του πατέρα του από τον Πόντο, την ορφάνια, τη φτώχεια και με δάκρυα στα μάτια μας διηγήθηκε πώς ένιωσε όταν επισκέφτηκε το πατρικό σπίτι του ξεριζωμού στα Κοτύωρα/Ordu Εύξεινου Πόντου.

 

 

ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΚΟΛΑΣΗ

π. Δημ. Μπόκου

 

Ὁ Κύριος μόλις ἔχει συλληφθεῖ μετὰ τὸ προδοτικὸ φίλημα τοῦ Ἰούδα στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ καὶ ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτὸς ἔχει ὁδηγηθεῖ «εἰς τὸν οἶκον τοῦ ἀρχιερέως». Ὁ Πέτρος, ἀκολουθώντας ἀπὸ μακριά, μπαίνει στὴν αὐλὴ τοῦ ἀρχιερέως καὶ ἀνακατεύεται μὲ τὸν ὄχλο καὶ τοὺς ὑπηρέτες, ποὺ λόγῳ τοῦ ψύχους ἀνάβουν φωτιὰ νὰ ζεσταθοῦν. Ἐκεῖ ὅμως, ἐντελῶς ἀπροσδόκητα, μπρὸς στὶς καχύποπτες ἐρω-
τήσεις τῶν ὑπηρετῶν ἀρνεῖται τρεῖς φορὲς τὸν Χριστό. Τὴν τρίτη μάλιστα φορὰ προσπαθεῖ μὲ ὅρκους καὶ ἀναθέματα νὰ ἀποσείσει ἀπὸ πάνω του κάθε ὑποψία γιὰ ἐνδεχόμενη σχέση καὶ γνωριμία του μὲ τὸν Χριστό. Ἀμέσως τότε λάλησε ὁ πετεινός.
Τὴ στιγμὴ ἐκείνη «στραφεὶς ὁ Κύριος ἐνέβλεψε τῷ Πέτρῳ».

Μεγάλη Τεσσαρακοστή - Πορεία πρός τό Πάσχα

 

Πρωτοπρεσβύτερου Alexander Schmemann

Εισαγωγή

 

Όταν κάποιος ξεκινάει για ένα ταξίδι θα πρέπει να ξέρει που πηγαίνει. Αυτό συμβαίνει και με τη Μεγάλη Σαρακοστή. Πάνω απ' όλα η Μεγάλη Σαρακοστή είναι ένα πνευματικό ταξίδι που προορισμός του είναι το Πάσχα, «η Εορτή Εορτών». Είναι η προετοιμασία για την «πλήρωση του Πάσχα, που είναι η πραγματική Αποκάλυψη». Για το λόγο αυτό θα πρέπει να αρχίσουμε με την προσπάθεια να καταλάβουμε αυτή τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στη Σαρακοστή και το Πάσχα, γιατί αυτή αποκαλύπτει κάτι πολύ ουσιαστικό και πολύ σημαντικό για τη Χριστιανική πίστη και ζωή μας.
Άραγε είναι απαραίτητο να εξηγήσουμε ότι το Πάσχα είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια γιορτή, πολύ πέρα από μια ετήσια ανάμνηση ενός γεγονότος που πέρασε; Ο καθένας που, έστω και μια μόνο φορά, έζησε αυτή την νύχτα «τη 

σωτήριο, τη φωταυγή και λαμπροφόρο», που γεύτηκε εκείνη τη μοναδική χαρά, το ξέρει αυτό.
Αλλά τι είναι αυτή η χαρά; Γιατί ψέλνουμε στην αναστάσιμη λειτουργία: «νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια»; Με ποια έννοια «εορτάζομεν» —καθώς ισχυριζόμαστε ότι το κάνουμε — «θανάτου την νέκρωσιν, Άδου την καθαίρεσιν άλλης βιοτής της αιωνίου απαρχήν...»;
Σε όλες αυτές τις ερωτήσεις η απάντηση είναι: η νέα ζωή η οποία πριν από δυο χιλιάδες περίπου χρόνια «ανέτειλεν εκ του τάφου», προσφέρθηκε σε μας, σε όλους εκείνους που πιστεύουν στο Χριστό. Μας δόθηκε τη μέρα που βαφτιστήκαμε, τη μέρα δηλαδή που όπως λέει ο Απ. Παύλος:
«…συνετάφημεν οὖν αὐτῷ διὰ τοῦ βαπτίσματος εἰς τὸν θάνατον, ἵνα ὥσπερ ἠγέρθη Χριστὸς ἐκ νεκρῶν διὰ τῆς δόξης τοῦ πατρός, οὕτω καὶ ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν.» (Ρωμ. 6,4).
Έτσι το Πάσχα πανηγυρίζουμε την Ανάσταση του Χριστού σαν γεγονός που έγινε και ακόμη γίνεται σε μας. Γιατί ο καθένας από μας έλαβε το δώρο αυτής της νέας ζωής και τη δύναμη να την αποδεχτεί και να ζήσει διά μέσου της. Είναι ένα δώρο που ριζικά αλλάζει τη διάθεσή μας

Απελευθέρωση Ιωαννίνων

 

Βαλκανικοί Πόλεμοι. Απελευθέρωση Ιωαννίνων

 

Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913 Απελευθέρωση των Ιωαννίνων from anthologimata on Vimeo.

Το χρονικό της αλώσεως των Ιωαννίνων «Μια συγκινητική περιγραφή εκείνων που έζησαν τα γεγονότα» (21 Φεβρουαρίου 1913)

 

Πως επέρασαν οι τελευταίοι τέσσαρες μήνες του πολέμου διά τα Ιωάννινα; Όλη η ψυχή και όλος ο νους της πόλεως είχε συμμαζευθεί είς μίαν αγωνιώδη λαχτάραν, εις ένα υπέρτατον δοξολόγημα, εις ένα γονατισμένον αίνον και μίαν ικεσίαν και παράκλησιν. Κάθε σπίτι, κάθε γωνιά -κάθε ζωντανός άνθρωπος, ως και τα παιδάκια ακόμη με σταυρωμένα χέρια δεν είχον άλλην προσευχήν και άλλην δέησιν:

–Θεέ μου ευλόγησε τα Ελληνικά τα όπλα! Βοήθα τους γενναίους πολεμιστάς, που επάνω στα βουνά και στα χιόνια χάνουν αίμα και ζωήν να ελευθερώσουν την Ήπειρον.

-Βοήθα τον Ελληνικόν στρατόν!

Κάθε βράδυ που χιόνιζεν, ή έβρεχεν, ή έκαμε κρύον τα σπίτια ήσαν σκυθρωπότερα, οι άνθρωποι θλιβερότεροι και ο νους των χαμένος σε μίαν μόνον έγνοιαν και μίαν μόνον σκέψιν:

–Κρυώνουν τ΄αδέλφια μας, υποφέρουν οι λεοντόκαρδοι εκεί επάνω στα βουνά… Βοήθα τους Θεέ μου!!

Και τα μάτια των γυναικών εδάκρυζαν, τα κορίτσια έκλαιον, οι άνδρες
ήσαν συλλογισμένοι και σιωπηλοί, σε τραπέζι δεν ειμποροΰσε να σιγουρευθή κανένας, ούτε ψωμί και φαγητόν να νοιώσει.

Ἡ ἐποποιΐα τοῦ Μπιζανίου - ἐφημερίδα «ΠΑΤΡΙΣ» 29/1/1913

 

 

Η ΝΥΚΤΑ ΕΙΣ ΤΑΣ ΠΡΟΦΥΛΑΚΑΣ
Οἱ τραυματίαι τῆς Ἠπείρου ἀφηγοῦνται διὰ τὴν ζωήν των εἰς τὸ στρατόπεδον:
Τὴν ἡμέραν, ὅσοι εὑρίσκονται εἰς τὰς προφυλακὰς, μένουν διαρκῶς κρυμμένοι πίσω ἀπὸ τὰ προχώματα. Οὔτε σηκώνονται ἐπάνω, οὔτε κυκλοφοροῦν διόλου. Οἱ ἄλλοι εὑρίσκονται πίσω ἀπὸ ὑψώματα.
Τὴν νύκτα γίνονται ἀλλαγαὶ τῶν προφυλακῶν, διανέμεται συσσίτιον καὶ ἐκτελοῦνται ἐν γένει ὅλαι αἱ ὑπηρεσίαι , τῶν ὁποίων ἡ ἐκτέλεσις εἶνε ἀδύνατος τὴν ἡμέραν, ἐπειδἠ οἱ ἄνδρες εἶνε ὁρατοὶ ἀπὸ τὸν ἐχθρὸν.
Ἡ ζωή τῶν προφυλακῶν ἔχει τροποποιειθεί ὥστε να αγρυπνοῦν τὴν νύκτα καὶ νὰ κοιμοῦνται τὴν ἡμέραν. Ἐκτὸς παρατηρητῶν ἐν ὑπηρεσία τὴν ἡμέραν οἱ λοιποὶ κοιμοῦνται.

Ο ΥΠΝΟΣ
Εἰς τὰς ἐρωτήσεις μας οἱ διὰ τὸν τρόπον τοῦ ὕπνου των οἱ τραυματίαι ἀπαντοῦν :
-Πέρα εἰς τὴν γραμμὴν τὰ πράγματα εἶνε διαφορετικά. Ἐκεῖ

Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 19 Φεβρουαρίου, Κυριακὴ τῆς Ἀπόκρεω

 

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΚΕ´ 31-46

 

Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ’ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ· καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ αὐτοὺς ἀπ’ ἀλλήλων, ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων, καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. Τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· δεῦτε, οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου· ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην καὶ ἤλθετε πρός με. Τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ ἐποτίσαμεν; πότε δέ σε εἴδομεν ξένον καὶ συνηγάγομεν, ἢ γυμνὸν καὶ περιεβάλομεν; πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ καὶ ἤλθομεν πρός σε; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. Τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων· πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ· ἐπείνασα γὰρ καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ οὐ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ οὐ περιεβάλετέ με, ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ με. Τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ καὶ αὐτοὶ λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ἢ διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε. Καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον.