ΔΡΑΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΔΟΤΟ ΘΑΝΑΤΟΥ

π. Δημητρίου Μπόκου

Μὲ τὴ Βάπτιση τοῦ Χριστοῦ ὁ ρόλος τοῦ Προδρόμου βαδίζει σιγὰ-σιγὰ πρὸς τὸ τέλος. Εἶδε νὰ ἐκπληρώνεται τὸ σημάδι ποὺ τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός: Σὲ ὅποιον δεῖς νὰ κατεβαίνει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ νὰ μένει γιὰ πάντα πάνω του, αὐτὸς εἶναι ποὺ θὰ βαπτίζει ὄχι ἁπλῶς μὲ νερό, ἀλλὰ μὲ Πνεῦμα Ἅγιο, μεταδίδοντας ἄφεση ἁμαρτιῶν καὶ ὅλα τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Κατόπιν τούτου ὁ Ἰωάννης ἔδωσε μὲ ἀπόλυτη βεβαιότητα τὴ μαρτυρία του, «ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ», ὁ ἐρχόμενος ἐκλεκτός του, ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας (Ἰω. 1, 33-34).
Τόνισε μάλιστα ὅτι στὸ ἑξῆς «ἐκεῖνον δεῖ αὐξάνειν, ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαι» (Ἰω. 3, 30). Ἡ ἐπιρροή, ἡ ἀπήχηση, ἡ δόξα τοῦ Χριστοῦ πρέπει νὰ αὐξάνονται. Ὁ ρόλος τοῦ Προδρόμου εἶχε πλέον ἐπιτευχθεῖ. Δὲν θὰ συνεχίσει ἄλλο τὴ δράση του, ἀνταγωνιστικὰ πρὸς τὸν Χριστό. Ἀντιθέτως, θὰ προπορευτεῖ τοῦ Χριστοῦ καὶ στὸν Ἅδη, γιὰ νὰ φέρει καὶ στοὺς κεκοιμημένους τὸ μήνυμα τῆς ἐπικείμενης καθόδου τοῦ Χριστοῦ καὶ ἐκεῖ. Ἔτσι, κατὰ τὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ, ὁ Ἰωάννης φυλακίζεται ἀπὸ τὸν Ἡρώδη, ὁ δὲ Χριστὸς ἀρχίζει ἀπὸ τὴ Γαλιλαία τὸ κήρυγμά του γιὰ μετάνοια, ἐν ὄψει τῆς ἐλεύσεως τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ (Κυριακὴ μετὰ τὰ Φῶτα).
Ἡ δημόσια ἐμφάνιση τοῦ Χριστοῦ

Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 10 Ἰανουαρίου 2021 Κυριακὴ μετὰ τὰ Φῶτα

 

Μετὰ τὰ Φῶτα: Ματθ. δ΄ 12-17

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἀκούσας ὁ ᾿Ιησοῦς ὅτι ᾿Ιωάννης παρεδόθη, ἀνεχώρησεν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, καὶ καταλιπὼν τὴν Ναζαρὲτ ἐλθὼν κατῴκησεν εἰς Καπερναοὺμ τὴν παραθαλασσίαν ἐν ὁρίοις Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλείμ, ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ ῾Ησαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος·

γῆ Ζαβουλὼν καὶ γῆ Νεφθαλείμ, ὁδὸν θαλάσσης, πέραν τοῦ ᾿Ιορδάνου, Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν, ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἶδε φῶς μέγα, καὶ τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῖς. ᾿

Απὸ τότε ἤρξατο ὁ ᾿Ιησοῦς κηρύσσειν καὶ λέγειν· μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

 

 

Κυριακή μετά τα Φώτα: σχετικά με την έναρξη του σωτηρίου έργου του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού στη Γαλιλαία (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος)

 

(Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, Κεφ. 4, χωρία 12 έως 17)

Απόσπασμα από την ομιλία ΙΔ΄ του αγίου Ιωάννου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, του Χρυσοστόμου.

Ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ὅτι Ἰωάννης παρεδόθη, ἀνεχώρησεν εἰς τὴν Γαλιλαίαν (:Όταν δε ο Ιησούς άκουσε ότι ο Ιωάννης συνελήφθη κατά διαταγή του Ηρώδη Αντύπα και οδηγήθηκε στη φυλακή, αναχώρησε από την Ιουδαία για την Γαλιλαία).

Για ποιον λόγο ο Ιησούς αναχωρεί; Επειδή πάλι θέλει να μας διδάξει να μη σπεύδουμε να αντιμετωπίσουμε κατά μέτωπον τους πειρασμούς, αλλά να υποχωρούμε και να απομακρυνόμαστε από αυτούς· διότι αξιοκατάκριτο δεν είναι το να μη ρίχνεις τον εαυτό σου στον κίνδυνο, αλλά το να μην αντισταθείς με γενναιότητα, όταν πέσεις σ’ αυτόν. Αυτό λοιπόν θέλοντας να διδάξει και προσπαθώντας να περιορίσει τον φθόνο των Ιουδαίων, αναχωρεί για την Καπερναούμ. Έτσι, αφενός και την προφητεία εκπληρώνει και αφετέρου σπεύδει για να αλιεύσει τους μελλοντικούς διδασκάλους της οικουμένης, επειδή βέβαια διέμεναν εκεί, ασχολούμενοι βιοποριστικά με το ψάρεμα.

Εσύ, όμως, πρόσεξε, σε παρακαλώ, με ποιον τρόπο, από παντού

σκοπεύοντας να στραφεί στους εθνικούς, από τους Ιουδαίους λαμβάνει τις αιτίες. Πραγματικά, και στην προκειμένη περίπτωση, αυτοί είναι που, επειδή επιβουλεύτηκαν τον Πρόδρομο και τον έριξαν στο δεσμωτήριο, ωθούν τον Ιησού προς την ειδωλολατρική Γαλιλαία (:την «Γαλιλαία των Εθνών»). Ότι, από την άλλη, δεν εννοεί ένα μέρος του ιουδαϊκού έθνους, ούτε υπαινίσσεται όλες τις φυλές, πρόσεξε με ποιον τρόπο προσδιορίζει την περιοχή εκείνη ο προφήτης, λέγοντας τα εξής: «Γῆ Ζαβουλὼν καὶ γῆ Νεφθαλεὶμ, ὁδὸν θαλάσσης πέραν τοῦ Ἰορδάνου, Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν· ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει, εἶδε φῶς μέγα (:Η περιοχή της φυλής Ζαβουλών και η περιοχή της φυλής Νεφθαλείμ, που εκτείνεται πλησίον της θάλασσας της Γενησαρέτ και ανατολικά του Ιορδάνη ποταμού, η Γαλιλαία η γεμάτη από ειδωλολάτρες· ο λαός που καθόταν στο σκοτάδι της θρησκευτικής άγνοιας και πλάνης, είδε πνευματικό φως μέγα, τον Χριστό (Ησαΐας, 9, 1· Ματθ. 4, 15)». Σκότος εδώ λέγει όχι το αισθητό, αλλά την πλανημένη πίστη και ασέβεια, γι’ αυτό και πρόσθεσε: «Τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου, φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῖς (:και σε αυτούς που κάθονταν ψυχικά υπόδουλοι στη χώρα, που τη σκεπάζει καταθλιπτικό το πυκνότατο σκοτάδι της αμαρτίας και του θανάτου, ανέτειλε και έλαμψε φως από τον ουρανό (:Ησαΐας 9, 2, Ματθ. 4, 16)».

Για να μάθεις λοιπόν ότι ούτε φως, ούτε σκοτάδι αισθητό εννοεί, πρόσεξε ότι, όταν ομιλεί για το φως, δεν το αποκαλεί απλώς «φως», αλλά «φως μεγάλο», το οποίο σε άλλο σημείο ονομάζεται «τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν» (Ιω. 1, 9: «Ἦν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον [: Ο Υιός και Λόγος του Θεού ήταν πάντοτε το αληθινό φως, το οποίο φωτίζει κάθε άνθρωπο, που έρχεται στον κόσμο]»). Ερμηνεύοντας από την άλλη το «σκότος», το ονόμασε «σκιάν θανάτου». Έπειτα,

Κυριακή Μετά τα Φώτα: Λόγος περί μετανοίας (Αγ. Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ)

 

Η Ευαγγελική περικοπή της Θείας Λειτουργίας.
Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον: Δ. 12 – 17.

Τω καιρώ εκείνω, ακούσας ο Ιησούς ότι Ιωάννης παρεδόθη, ανεχώρησεν εις την Γαλιλαίαν. Και καταλιπών την Ναζαρέτ, ελθών κατώκησεν εις Καπερναούμ την παραθαλασσίαν, εν ορίοις Ζαβουλών και Νεφθαλείμ, ίνα πληρωθή το ρηθέν δια Ησαϊου του προφήτου λέγοντος: «γή Ζαβουλών και γή Νεφθαλείμ, οδόν θαλάσσης, πέραν του Ιορδάνου, Γαλιλαία των εθνών, ο λαός ο καθήμενος εν σκότει είδε φώς μέγα, και τοις καθημένοις εν χώρα και σκιά θανάτου φώς ανέτειλεν αυτοίς.»
Απο τότε ήρξατο ο Ιησούς κηρύσσειν και λέγειν: «μετανοείτε, ήγγικε γάρ η βασιλεία των ουρανών.»
Απόδοση:
Όταν έμαθε ο Ιησούς πως συνέλαβαν τον Ιωάννη, έφυγε για τη Γαλιλαία. Εγκατέλειψε όμως τη Ναζαρέτ, και πήγε κι έμεινε στην Καπερναούμ, πόλη που βρίσκεται στις όχθες της λίμνης, στην περιοχή των φυλών Ζαβουλών και Νεφθαλείμ.
Έτσι πραγματοποιήθηκε η προφητεία του Ησαΐα που λέει:

Η χώρα του Ζαβουλών και η χώρα του Νεφθαλείμ, εκεί που ο δρόμος πάει για τη θάλασσα και πέρα από τον Ιορδάνη, η Γαλιλαία που την κατοικούν ειδωλολάτρες, οι άνθρωποι που κατοικούν στο σκοτάδι είδαν φως δυνατό. Και για όσους μένουν στη χώρα που τη σκιάζει ο θάνατος ανέτειλε ένα φως για χάρη τους.
Από τότε άρχισε κι ο Ιησούς να κηρύττει και να λέει: «Μετανοείτε γιατί έφτασε η βασιλεία του Θεού».
(Επιμέλεια κειμένου: Νικολέτα – Γεωργία Παπαρδάκη)
Ομιλία του Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ, επισκόπου Καυκάσου και Ευξείνου Πόντου, περί μετανοίας.
Μετανοείτε, ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών. Μετανοείτε και πιστεύετε εν τω ευαγγελίω. Αυτά ήσαν τα πρώτα λόγια του κηρύγματος του θεανθρώπου Ιησού Χριστού. Αυτά τα ίδια λόγια λέγει και σ’ εμάς μέχρι σήμερα, μέσω του Ευαγγελίου.
Όταν επληθύνθη περισσότερον από κάθε άλλη εποχήν η αμαρτία στον κόσμο, κατήλθε εδώ στην γη μας ο

Ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου σου Κύριε...

 

ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις· τοῦ γάρ Γεννήτορος ἡ φωνή προσεμαρτύρει σοι, ἀγαπητόν σε Υἱόν ὀνομάζουσα· καί τό Πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς, ἐβεβαίου τοῦ λόγου τό ἀσφαλές. Ὁ ἐπιφανείς Χριστέ ὁ Θεός, καί τόν κόσμον φωτίσας δόξα σοι.

 

 

Φωνὴ Κυρίου ἐπὶ τῶν ὑδάτων
βοᾷ λέγουσα·
Δεῦτε λάβετε πάντες,
Πνεῦμα σοφίας,
Πνεῦμα συνέσεως,
Πνεῦμα φόβου Θεοῦ,
τοῦ ἐπιφανέντος Χριστοῦ.

 

 

 

 

Γιά τό Μέγα Ἁγιασμό

 

 

 

Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός τελεῖται κάθε χρόνο τήν 5η καί 6η Ἰανουαρίου. Πολλοί εἶναι αὐτοί οἱ ὁποῖοι ρωτοῦν ἄν ὁ Ἁγιασμός αὐτός πίνεται, χρησιμοποιεῖται γιά ραντισμό, φυλάσσεται στά σπίτια καί ἄν ἀντικαθιστᾶ τήν θεία Κοινωνία. Τό κείμενο πού ἀκολουθεῖ, μεταγλωττισμένο στήν νεοελληνική, ἀποτελεῖ «εἰδική γνωμοδότηση περί τοῦ θέματος τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ, δηλ. πῶς λαμβάνεται αὐτός παρά τῶν χριστιανῶν, ἐάν φυλάσσεται καί ἐάν ἀπ' αὐτόν μεταλαμβάνουν» οἱ πιστοί, συνταχθέν ὑπό τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Πατρῶν κυροῦ Νικοδήμου. Ἀρχικῶς αὐτή δημοσιεύθηκε στά ΔΙΠΤΥΧΑ τοῦ ἔτους 1999 (σσ. οη΄-π΄), πρός ἐνημέρωση τῶν εὐλαβέστατων Ἐφημερίων καί πληροφόρηση τῶν πιστῶν:...


1. Ὑπάρχει διαφορά ἀνάμεσα στό Μεγάλο Ἁγιασμό πού τελεῖται τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων καί ἐκεῖνον τῆς κύριας ἡμέρας τῆς ἑορτῆς;
Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός πού τελεῖται τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων καί ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς εἶναι ἀκριβῶς ὁ ἴδιος. Ἐσφαλμένα κάποιοι θεωροῦν ὅτι δῆθεν τελεῖται τήν παραμονή ὁ «μικρός Ἁγιασμός» καί τήν ἑπόμενη ὁ «Μέγας». Καί στίς δύο περιπτώσεις τελεῖται ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός. Μικρός Ἁγιασμός τελεῖται τήν πρώτη μέρα κάθε μήνα, καθώς καί ἐκτάκτως ὅταν τό ζητοῦν οἱ χριστιανοί σέ διάφορες περιστάσεις (ἐγκαίνια οἰκιῶν, καταστημάτων καί ἱδρυμάτων, σέ θεμελίωση κτισμάτων κ.λπ.). Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός τελεῖται μόνο δύο φορές τό χρόνο (τήν 5η καί 6η Ἰανουαρίου) στό Ναό.


2. Ποῦ φυλάσσεται ὁ Μέγας Ἁγιασμός καί γιά ποιό λόγο;

Λόγος εἰς τὰ Ἅγια Θεοφάνεια

 

 Ἱερομονάχου +Ἀθανασίου Χατζῆ

καθηγουμένου Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας Δουραχάνης

ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία

Σήμερα ἀνάμνηση καὶ σταθμὸς τῆς ζωῆς μας εἶναι τὰ Ἅγια Θεοφάνεια. Θὰ ἤθελα νὰ πῶ πρὸς τὸν ἑαυτὸ μου καὶ πρὸς τὴν ἀγάπη σας, ἂν μποροῦσα νὰ συλλάβω αὐτὸ τὸ μεγαλεῖο, αὐτὴν τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο, θὰ ἤμουν ὄχι μόνο εὐτυχής, ἀλλά, ὁπωσδήποτε πολὺ πιὸ διαφορετικὸς καὶ πολὺ καλύτερος. 

Στὴ φύση σήμερα λυγίζουν τὰ βουνά, βλέπουν τὸν Δημιουργὸ νὰ κατεβαίνει σὰν ἄνθρωπος. Ὁ Ἰορδάνης νὰ γυρίζει πίσω τὰ νερὰ ἀπὸ τὸν σεβασμὸ καὶ τὴν ἀπορία. Τὰ πάντα ὅλα γύρω κάμπτουν γόνυ, γιὰ νὰ ὑμνήσουν, νὰ εὐχαριστήσουν κι ἀποροῦν πόσο πολὺ ἀγαπάει ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπο.

Αὐτὴ ἡ παντοδυναμία Του, αὐτὴ ἡ ἀγάπη καὶ ἡ θυσία ποὺ κάνει, ἡ ταπείνωση ποὺ δέχεται, νὰ ἄρχεται ὁ Ἄναρχος, νὰ γίνει ὁ Θεὸς ἄνθρωπος, ὅλα αὐτὰ τὰ πράγματα πρέπει νὰ μᾶς προβληματίζουν. Πρέπει νὰ ἀξιοποιήσουμε αὐτὰ τὰ ὁποία ὁ Ἴδιος, εἴτε μᾶς τὰ ἔχει πεῖ μὲ τὸν Λόγο Του εἴτε ἀκόμα καὶ μὲ τὸ Μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης, πού με ἀξίωσε να τελῶ, δίνει ἄφθονα πνευματικὰ ἀγαθά. Γι’ αὐτό, λοιπόν, πόσο θὰ ἤθελα, αὐτὲς τὶς μέρες, νὰ νιώσουμε αὐτὸ τὸ μεγαλεῖο, αὐτὴν τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ κι ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα ὕστερα τὰ πράγματα θὰ ἦταν ἀλλιῶς.
Πάντοτε λέω καὶ στὸν ἑαυτὸ μου καὶ σὲ σᾶς, δὲν θέλω νὰ Τὸν φοβᾶμαι τὸν Θεό. Τὴν παντοδυναμία Του αὐτή, τὴ δύναμη αὐτή, δὲν πρέπει νὰ τὴ φοβᾶμαι. Εἶναι ἀνάγκη νὰ Τὸν γνωρίσω, εἶναι συμφέρον μου νὰ ἔχω πραγματικὰ φιλία, νὰ εἶμαι φίλος Του κατὰ τὰ λόγια

Ἅγια Θεοφάνεια

 

 

Φάνηκε ὁ Χριστός στόν κόσμο καί τόν ἄχαρο κόσμο στόλισε μ᾿ ἀπέραντη εὐφροσύνη. Σήκωσε πάνω Του τήν ἁμαρτία τοῦ κόσμου, καί καταπάτησε γιά πάντα τόν ἐχθρό τοῦ κόσμου. Ἅγιασε τίς πηγές τῶν ὑδάτων καί φώτισε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων. Θαύματα μίχθηκαν μέ μεγαλύτερα θαύματα. Σήμερα, ἀπό τή χαρά πού ἔφερε ὁ Σωτήρας μας Χριστός, χωρίστηκαν ἡ γῆ καί ἡ θάλασσα καί ἀπ᾿ ἄκρη ὡς ἄκρη γέμισε ὁ κόσμος εὐφροσύνη. Ἡ σημερινή γιορτή ἀποκαλύπτει μεγαλύτερα θαύματα ἀπό ἐκείνη τῆς Χριστουγεννιάτικης νυχτιᾶς. Γιατί κείνη τήν νύχτα πού μᾶς πέρασε χαιρότανε μονάχα ἡ γῆ, καθώς βάσταζε πάνω της στήν ἀγκαλιά τῆς φάτνης τόν Παντοκράτορα Θεό. Σήμερα ὅμως, πού γιορτάζουμε τά Θεοφάνεια, εὐφραίνεται μαζί της καί ἡ θάλασσα. Καί εὐφραίνεται γιατί διά