Πέμπτη 13 Μαρτίου 2025
Σάββατο 8 Μαρτίου 2025
Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα Κυριακῆς Α΄ Νηστειῶν, Ὀρθοδοξίας
Ἁγ. Ἰουστίνου Πόποβιτς ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (Ἀποσπάσματα)
Εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν.
Σήμερα,
ἀδελφοί καί ἀδελφές, εἶναι ἡ ἁγία Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, μία ἀπό τίς
πενήντα δύο Κυριακές τοῦ ἔτους πού ὀνομάζεται Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας.
Μεγάλη
καί ἁγία Κυριακή. Κυριακή, κατά τήν ὁποία ἑορτάζεται ἡ νίκη τῆς
Ὀρθοδοξίας ἐναντίον κάθε ψεύδους, ἐναντίον κάθε ἀναλήθειας, ἐναντίον
κάθε αἱρέσεως, ἐναντίον κάθε ψευδοθεοῦ· νίκη τῆς Ὀρθοδοξίας ἐναντίον
κάθε ψευδοῦς διδασκαλίας, ἐναντίον κάθε ψευδοῦς φιλοσοφίας, ἐπιστήμης,
πολιτισμοῦ, εἰκόνος. Ἁγία νίκη τῆς Ὀρθοδοξίας. Καί αὐτό σημαίνει ἁγία
νίκη τῆς Παναληθείας.
Ποιός
ὅμως εἶναι ἡ Παναλήθεια σέ αὐτόν τόν κόσμο; Ποιός εἶναι ἡ Ἀλήθεια σέ
αὐτόν τόν κόσμο; Αὐτός πού εἶπε γιά τόν ἑαυτό Του: Ἐγώ εἰμί ἡ ἀλήθεια! Ὁ
Ἰησοῦς Χριστός.
Ὁ Θεός ἐν σαρκί. Νά, αὐτή εἶναι ἡ Ἀλήθεια στόν γήινο
Ὅταν ὁ Θεός κατέβηκε σέ αὐτόν τόν κόσμο, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός,
Τί εἶναι ἕνα Ἀνάθεμα;
Ἡ Ἐκκλησία ὡς κοινότητα ὁμοφρόνων πιστῶν
Τί εἶναι ἡ ἁγία Ἐκκλησία; Εἶναι μία κοινότητα πιστευόντων, ἑνωμένων μεταξύ τους μέ μία ἑνότητα ὁμολογίας θεϊκῶς ἀποκαλυμμένων ἀληθειῶν, μέ μία ἑνότητα ἐξαγιασμοῦ μέσῳ θεϊκῶς καθιερωμένων Μυστηρίων, καί μέ μία ἑνότητα διοικήσεως καί καθοδηγήσεως ἀπό ποιμένες δοσμένους ἀπό τόν Θεό. Ἡ ἑνότητα τῆς ὁμολογίας, τοῦ ἐξαγιασμοῦ καί τῆς διοικήσεως συνιστᾷ τόν κανονισμό αὐτῆς τῆς κοινότητας, πού εἶναι ὑποχρεωτικός γιά ὁποιονδήποτε ἐντάσσεται σέ Αὐτήν. Ἡ ἰδιότητα τοῦ μέλους σέ αὐτή τήν κοινότητα ἐξαρτᾶται ἀπό τήν ἀποδοχή αὐτοῦ τοῦ κανονισμοῦ καί τήν συμφωνία μέ αὐτόν· ἡ παραμονή σέ αὐτήν τήν κοινότητα ἐξαρτᾶται ἀπό τήν τήρησή του. Ἄς δοῦμε πῶς ἡ ἁγία Ἐκκλησία ἀναπτύχθηκε καί πῶς συνεχίζει νά ἀναπτύσσεται. Οἱ ἱεροκήρυκες κηρύττουν. Μερικοί ἀπό τούς ἀκροατές δέν παραδέχονται τό κήρυγμα καί φεύγουν· ἄλλοι τό ἀποδέχονται καί σάν ἀποτέλεσμα τῆς ἀποδοχῆς του ἁγιάζονται ἀπό τά ἅγια Μυστήρια, ἀκολουθοῦν τήν καθοδήγηση τῶν ποιμένων, καί ἔτσι ἐνσωματώνονται μέσα στήν ἁγία Ἐκκλησία - ἐκκλησιοποιοῦνται. Αὐτός εἶναι ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ὅλα τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας εἰσάγονται σέ Αὐτήν. Κατά τήν εἰσαγωγή τους, μείγνυνται μέ ὅλα τά μέλη Της, ἑνώνονται μαζί τους, καί παραμένουν στήν Ἐκκλησία μόνον καθ΄ὅσον συνεχίζουν νά εἶναι ἕνα μέ αὐτά ὅλα.
Κάθε κοινότητα ἔχει θεμελιακούς κανονισμούς
Ἀπό αὐτή τήν ἁπλῆ ἔνδειξη σχετικῶς μέ τό πῶς σχηματίζεται ἡ Ἐκκλησία, μπορεῖτε νά δεῖτε ὅτι ὡς μία κοινότητα, ἡ ἁγία Ἐκκλησία ἦλθε στήν ὕπαρξη καί συνεχίζει νά ὑφίσταται καθώς κάθε ἄλλη κοινότητα. Καί ἔτσι νά Τήν βλέπετε, καθώς θά βλέπατε κάθε ἄλλη, καί μή Τήν ἀποστερεῖτε ἀπό τά δικαιώματα πού ἀνήκουν σέ κάθε κοινότητα. Ἄς πάρουμε, γιά παράδειγμα, μία ἀντι-αλκοολική κοινότητα. Ἕχει κανονισμούς πού κάθε μέλος πρέπει νά ἐκπληρώνει. Καί κάθε μέλος της εἶναι μέλος ἀκριβῶς ἐπειδή ἀποδέχεται καί τηρεῖ τούς κανονισμούς της. Τώρα ὑποθέστε ὅτι κάποιο μέλος ὄχι μόνον ἀρνεῖται νά τηρεῖ τούς κανονισμούς, ἀλλά διατηρεῖ καί πολλές ἀπόψεις ἐντελῶς ἀντίθετες πρός ἐκεῖνες τῆς κοινότητας καί ἀκόμη ἐξεγείρεται ἐναντίον τοῦ ἰδίου τοῦ σκοποῦ της. Ὄχι μόνον δέν τηρεῖ ὁ ἴδιος ἐγκράτεια, ἀλλά μάλιστα διαβάλλει τήν ἴδια τήν ἐγκράτεια καί διασπείρει
Λόγος εἰς τὴν Α’ Κυριακή τῶν Νηστειῶν Ἁγ. Λουκάς, Ἀρχιεπίσκοπος Κριμαίας
Ο Άγιος Απόστολος Πέτρος στη Β’ Καθολική επιστολή γράφει το εξής: «Εγένοντο δε και ψευδοπροφήται εν τω λαώ, ως και εν υμίν έσονται ψευδοδιδάσκαλοι, οίτινες παρεισάξουσιν αιρέσεις απωλείας, και τον αγοράσαντα αυτούς δεσπότην αρνούμενοι, επάγοντες εαυτοίς ταχινήν απώλειαν, και πολλοί εξακολουθήσουσιν αυτών ταις ασελγείαις, δι’ ους η οδός της αληθείας βλασφημηθήσεται» (Β’ Πετ. 2, 1-2).
Ο Άγιος Παύλος, επιστρέφοντας στην Παλαιστίνη από την Ελλάδα, έκανε στάση στην Έφεσο. Εκεί στους χριστιανούς κατοίκους της πόλεως έλεγε: «Εγώ γαρ οίδα τούτο, ότι εισελεύσονται μετά την άφιξίν μου λύκοι βαροίς εις υμάς μη φειδόμενοι του ποιμνίου, και εξ υμών αυτών αναστήσονται άνδρες λαλούντες διεστραμμένα του αποσπάν τους μαθητάς οπίσω αυτών» (Πραξ. 20, 29-30).
Πολλοί τέτοιοι ψευδοδιδάσκαλοι και σχισματικοί υπήρχαν στους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού. Μερικές αιρέσεις τάραζαν την Εκκλησία ολόκληρους αιώνες, όπως για παράδειγμα οι αιρέσεις του Αρείου, του Μακεδονίου, του Ευτηχούς, του Διοσκόρου, του Νεστορίου και επίσης η αίρεση της εικονομαχίας. Οι αιρέσεις αυτές προκάλεσαν πολλές διαταραχές στην Εκκλησία και την βασάνισαν πολύ. Υπήρχαν πολλοί ομολογητές και μάρτυρες που έχυσαν το αίμα τους υπερασπιζόμενοι την αληθινή πίστη στον αγώνα κατά των ψευδοδιδασκάλων και των αιρετικών.
Υπήρχαν επίσης και πολλοί και μεγάλοι ιεράρχες οι οποίοι και αυτοί υπέφεραν πολλούς διωγμούς και πολλές φορές εξορίστηκαν. Ο Άγιος Φλαβιανός, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, για παράδειγμα, σε μία σύνοδο υπό την προεδρία του Διοσκόρου, η οποία καλείται «λειστρική», χτυπήθηκε τόσο άγρια που μετά από τρεις ημέρες πέθανε.
Ο ΕΜΠΑΙΓΜΟΣ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
π. Δημητρίου Μπόκου
Τὸν ἀγώνα τῆς Ἐκκλησίας νὰ διαφυλάξει διὰ μέσου τῶν αἰώνων τὴν πίστη της ἀλώβητη ἀπὸ τὶς ποικίλες πλάνες προβάλλει ἡ πρώτη Κυριακὴ τῆς Σαρακοστῆς. Μὲ τὴν κατ’ ἔτος ἀνάμνηση τῆς πανηγυρικῆς ἀναστηλώσεως τῶν εἰκόνων καὶ τὴ μνεία τῆς διαχρονικῆς προσπάθειας τῆς Ἐκκλησίας ἔναντι ὅλων τῶν αἱρέσεων, διατρανώνουμε τὴν ἀπαρέγκλιτη προσήλωσή μας στὴν πίστη τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων, τῶν Πατέρων, τῶν Ὀρθοδόξων (Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας).
Στὸ θέμα τῶν εἰκόνων εἰδικὰ δίνουμε πάντα ἰδιαίτερη ἔμφαση.
Οἱ ἄνθρωποι μποροῦμε νὰ εἰκονίζουμε τὸν Θεό, ἐφόσον «μορφὴν ἀναλλοιώτως ἀνθρωπίνην προσέλαβε», ἔγινε ἄνθρωπος παραμένοντας συγχρόνως καὶ Θεός. Μποροῦμε νὰ εἰκονίζουμε καὶ ὅλα τὰ ἱερὰ πρόσωπα. Σὲ μιὰ ἱερὴ εἰκόνα τιμοῦμε πάντα τὸ εἰκονιζόμενο πρόσωπο. Τὸν Χριστό, τὴν Παναγία, τοὺς ἁγίους μας.
Ἀλλὰ δὲν μένουμε μόνο σ’ αὐτό. Ἐπεκτείνουμε τὴν ἔννοια τῆς
εἰκόνας ἀκόμα παραπέρα. Εἰκόνα εἶναι ὁ κάθε ἄνθρωπος. Εἰκόνα ἱερή, θεϊκή, ἀξιοσέβαστη. «Ὁ Θεὸς ἔκτισε τὸν ἄνθρωπον ἐπ’ ἀφθαρσίᾳ καὶ εἰκόνα τῆς ἰδίας ἰδιότητος ἐποίησεν αὐτὸν» (Σοφ. Σολ. 2, 23). «Εἶδες τὸν ἀδελφόν σου; Εἶδες Κύριον τὸν Θεόν σου», ἔλεγαν οἱ ἅγιοι. Εἰκόνα τοῦ Θεοῦ λοιπὸν ὁ ἄνθρωπος. Ποῦ ψάχνεις νὰ βρεῖς τὸν Θεό; Στὸν
οὐρανό; Δὲν βρίσκεται ἐκεῖ. Βρίσκεται ἐδῶ, ἀνάμεσά μας.
Περιφέρεται γύρω μας, στὰ πρόσωπα τῶν συνανθρώπων μας. Δὲν τὸν βλέπουμε ἐδῶ; Δὲν θὰ τὸν βροῦμε οὔτε ἐκεῖ, στὸν οὐρανό, ποτέ.
Μὰ εἶναι πολλὰ αὐτὰ ποὺ καταπονοῦν τὴν ἐπίγεια εἰκόνα τοῦ
Θεοῦ. Ἡ ἁμαρτία πρωταρχικά. Μὲ τὴν προσωπικὴ εὐθύνη βέβαια τοῦ καθενός. Ἀλλὰ καὶ ἄλλα ποὺ ἐπισωρεύουν ἀνείπωτο πόνο καὶ ἀφάνταστη ταλαιπωρία στὸν ἄνθρωπο. Τραγωδίες ποὺ δὲν ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὴ θέλησή του, ἐρχόμενες ἔξωθεν. Ἀδικίες, βάσανα, θάνατοι. Καὶ τὸν κάνουν νὰ ὑποφέρει φριχτά. Νὰ γονατίζει ἀπὸ τὸν πόνο. Νὰ τσακίζει ἀπὸ τὴν ὀδύνη. Τότε πρέπει νὰ τιμοῦμε μὲ πιὸ μεγάλο, μὲ ἀπροσμέτρητο σεβασμὸ τὴν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Νὰ βρισκόμαστε δίπλα στὸν πάσχοντα Χριστό. Δίπλα στὸν κάθε πονεμένο. Νὰ χαλᾶμε τὸν κόσμο γι’ αὐτόν. Ἀνταποκρινόμαστε ἔτσι;